Japan wil een verdubbeling van de uitgaven voor water

Onlangs hebben in Tokio meer dan veertig ministers vergaderd om het Japanse
voorstel van ministeriële verklaring te bespreken die vermoedelijk volgende
week zal worden goedgekeurd door het Wereldwaterforum dat van 16 tot 23
maart plaatsheeft in de Japanse stad Kyoto. Het ontwerp voorziet een
aanzienlijke stijging van de officiële ontwikkelingshulp en van
privé-investeringen, zowel op nationaal als op internationaal niveau.
Volgens de tekst moeten alle landen hun financiële hulp en technische
bijstand verdubbelen om het wereldwijde waterprobleem op te lossen.

Hideaki Oba, algemeen secretaris van het Wereldwaterforum, vindt dat de
ministeriële verklaring mogelijkheden biedt om aanzienlijke resultaten te
boeken en tegemoet te komen aan één van de meest dringende milieuproblemen
van de aarde. Volgens het Wereldwaterontwikkelingsrapport dat de Verenigde
Naties (VN) vorige week hebben voorgesteld, heeft veertig procent van de
wereldbevolking niet voldoende water voor de noodzakelijke hygiëne. Het
VN-rapport stelt dat ongeveer 12.000 kubieke kilometer water op aarde
vervuild zijn en dat elk jaar 2,2 miljoen mensen sterven aan ziekten die
verband houden met het gebrek aan veilig drinkwater. Vele slachtoffers zijn
kinderen. Als er niet meteen concrete maatregelen komen, zullen tegen 2050
ongeveer zeven miljard van de 9,3 miljard mensen op aarde te kampen hebben
met een gebrek aan water.

Er moet in Kyoto dan ook een concreet engagement komen, dat liefst zo nauw
mogelijk aansluit bij de geschatte uitgaven van 10 tot 40 miljard euro per
jaar om de doelstelling van Johannesburg te halen en het aantal mensen dat
geen toegang heeft tot schoon water met de helft te verminderen. Volgens
Gordon Young, coördinator van de groep die het rapport heeft opgesteld,
moet er in Kyoto een concrete agenda worden opgesteld die absolute voorrang
geeft aan de groepen die het meeste nood hebben aan toegang tot veilig water.

Het ontwerp van ministeriële verklaring dringt aan op efficiënt
watergebruik in de landbouw, het voorkomen van watervervuiling, het behoud
van ecosystemen, het tegengaan van overstromingen en een beter beheer van
de waterbronnen. De kern van het document vormt de ‘publiek-private
samenwerking’, gezamenlijke inspanningen van regeringen en privé-bedrijven
om veilig water te garanderen. Het document breekt een lans voor deze vorm
van samenwerking, maar wijst erop dat voldoende overheidscontrole nodig
blijft om de belangen van het publiek in het algemeen en van de armen in
het bijzonder te beschermen.

Volgens Ryota Nakamura, irrigatiedeskundige van de Japanse universiteit,
hebben de auteurs van het ontwerp zich bijzonder ingespannen om rekening te
houden met alle aspecten van het debat over water. De bijzondere verwijzing
naar de armen vloeit voort uit de conclusies van het vorige
Wereldwaterforum in Den Haag, die stellen dat water van belang is voor alle
aspecten van het leven, van gezondheid tot mensenrechten, milieu en
politiek. Tijdens het komende Wereldwaterforum wordt het document ‘World
Water Action’ (Wereldwateractie) voorgesteld, een overzicht van recente
projecten voor een beter waterbeheer over de hele wereld. Dat komt volgens
secretaris Oba tegemoet aan de beloften van Den Haag.

Een van de meer controversiële thema’s op de agenda is het idee om de
systemen van watervoorziening en -verdeling in de ontwikkelingslanden te
privatiseren. Sommigen menen dat dit inkomsten kan opleveren voor een
betere waterzuivering en milieubescherming en voor irrigatieprojecten. Maar
actievoerders voeren aan dat de toegang tot schoon water een fundamenteel
mensenrecht is en dat daarover niet kan worden onderhandeld zoals over een
grondstof. Zij stellen ook dat de privatisering de weg baant voor op winst
beluste bedrijven uit rijke landen die het kostbare water willen
controleren, waardoor de armen nog kwetsbaarder worden.

Hideaki Oba is ervan overtuig dat het Wereldwaterforum erin zal slagen een
overeenstemming te bereiken en dat het mogelijk zal zijn gepaste antwoorden
te vinden voor de waterproblemen van elke regio. Het heeft geen zin in
Kyoto oppervlakkige discussies te voeren. Er zijn nog wel altijd
conflicten, maar water biedt ook de mogelijkheid tot regionale
samenwerking, aldus nog Oba.