Japanse crisis hypothekeert globale toename kernenergie

In het nucleaire complex van Fukushima hebben de voorbije dagen al twee waterstofexplosies plaatsgevonden en ingenieurs doen nu hun best om een meltdown te voorkomen. Beveiligingsmuren houden voorlopig de straling tegen maar oververhitting van de reactoren zou alsnog radioactieve uitstoot kunnen veroorzaken.

Three Mile Island

Kernfysicus Tom Cochran van het Amerikaanse Onderzoeks- en Adviesbureau voor Kernenergie (NEAC) meent dat de situatie in Japan te vergelijken is met die van Three Mile Island in Pennsylvania in 1979. Die gedeeltelijke kernsmelting had geen catastrofale gevolgen maar beïnvloedde wel de publieke opinie. De VS lieten toen plannen voor veertien kerncentrales varen. Die ramp had volgens een rapport van het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) een immens psychologisch effect op de westerse wereld.

Washington wil de komende jaren 21 nieuwe reactors bouwen maar er gaan al stemmen op om de constructie uit te stellen totdat alle feiten van de Japanse crisis bekend en onderzocht zijn. Senator Joseph Liebermann wil de bouw niet stoppen, maar hij wil wel weten of er scherpere veiligheidsmaatregelen kunnen worden ingevoerd. Hij blijft wel achter kernenergie staan omdat het proper is en door de VS zelf kan worden geproduceerd.

Peter Bradford van de Amerikaanse Nucleaire Reguleringscommissie (NRC) zegt dat zij die kernenergie als klimaatvriendelijk willen profileren meer tegenstand zullen krijgen. Ook het verzet tegen kerncentrales in de eigen woonomgeving zal groeien. Dale Klein, voormalig lid van de NRC, denkt dat de ramp in Japan de industrie net de kans biedt om te tonen hoe ze met noodtoestanden kan omgaan en dat haar veiligheidssystemen werken.

Grootse plannen

Volgens de World Nuclear Association (WNA) produceren kerncentrales vijftien procent van de totale hoeveelheid elektriciteit op aarde. Er zijn wereldwijd plannen voor 155 nieuwe reactors, waarvan de meesten in Azië. Japan haalt ongeveer een derde van zijn elektriciteit uit kernenergie en heeft 54 centrales, enkel de VS en Frankrijk overtreffen dit cijfer. Het land had tot voor de ramp plannen voor twaalf extra reactors. China heeft plannen voor 27 nieuwe reactors, maar zal zijn controle op de veiligheidsregels verscherpen. India heeft laten weten dat het zijn plannen voor de uitbreiding van kernenergie zal herzien.

In Duitsland is kernenergie al jaren een omstreden thema. Opiniepeilingen doen vermoeden dat maar liefst zeventig procent van de Duitsers er tegen zijn. Zaterdag kwamen in Neckarwestheim, nabij Stuttgart, veertigduizend mensen op straat om te protesteren tegen het energiebeleid van de overheid. Het Duitse energieagentschap Dena wil dat kerncentrales geleidelijk aan uit Duitsland verdwijnen.

Maar Angela Merkel heeft het vertrouwen van de Duitse overheid in de veiligheid van kernenergie al bevestigd. “We weten hoe veilig onze centrales zijn en we kunnen niet getroffen worden door omvangrijke aardbevingen of tsunami’s.”

Sigmar Gabriël van oppositiepartij SDP rook zijn kans en bekritiseerde de overheid en de IAEA. Dat agentschap zou volgens hem het gebruik van nucleaire energie wereldwijd promoten als enige juiste beleid.

Vorige week meldde de IAEA nog dat het gebruik van kernenergie gevoelig was toegenomen in 2010 met 66 nieuwe reactors. De directeur van het agentschap, Yukiya Amano, zei dat deze vorm van energie de oplossing biedt voor de klimaatproblemen en voor de afhankelijkheid van olie. Amano zei ook dat de veiligheid van nucleaire energie erg is verbeterd sinds de rampen van Three Mile Island en Tsjernobyl.