Japanse ontwikkelingssamenwerking niet efficiënt genoeg

Het is dringend tijd dat Japan, na de VS de grootste verstrekker van ontwikkelingshulp in absolute termen, grondig gaat nadenken over de manier waarop het dat geld uitgeeft. Japan steunt vooral de bouw van grote infrastructuurwerken, vaak door middel van leningen. Een derde van het ontwikkelingsbudget van 8,9 miljard dollar bestond in 2004 uit lage intrestleningen.

Die strategie werkt misschien voor Zuidoost-Azië, maar in echt arme landen vergroot het de staatsschuld, zegt Hiroshi Kanda, het hoofd van de Kansai ODA Reform Network, een ngo die de strijdt heeft aangebonden met slechte ontwikkelingsprojecten. Japanse ngo’s argumenteren al jaren dat Tokio meer moet uitgeven aan schenkingen, en dan vooral aan Afrika. Het armste continent krijgt nu amper een vijfde van het Japanse ontwikkelingsbudget. Het grootste deel van de koek - 60 procent - is bestemd voor Azië.

Als Japan wil bijdragen aan de millenniumdoelstellingen, de internationale minima inzake ontwikkeling die de VN-lidstaten in 2000 vastlegden, dan moet er ook meer geld vloeien naar onderwijs en gezondheidszorg, zegt Masaki Inaba van de ngo Africa Japan Forum. In 2003 ging slechts drie procent van de Japanse ontwikkelingshulp naar de verbetering van de gezondheidszorg in arme landen.

Shinichi Mizuta, een ontwikkelingsexpert van het Mitsubishi Research Institute, betwijfelt of Japan snel zijn leningen gaat terugschroeven. De Japanse ontwikkelingshulp wordt voor een groot deel gefinancierd door de nationale post, legt Mizuta uit. Bovendien mag je niet vergeten dat Japan kampt moet een groot tekort op zijn begroting.

Japanse ngo’s zijn erg bezorgd over de vastberadenheid waarmee de Japanse premier Junichiro Koizumi de privatisering van de post nastreeft. Het privatiseringsplan is bedoeld om te besparen op geldverslindende projecten. Dat betekent niet noodzakelijk dat er geknipt zal worden in de ontwikkelingshulp. Het is ook mogelijk dat de privatisering van de post ervoor zal zorgen dat het geld efficiënter wordt uitgegeven, zegt Daisuke Hiratsuka, een expert van het Instituut voor Ontwikkelingseconomieën. (MM)