Kernwapenvrij Midden-Oosten verder weg door onrust

Tot de conferentie is vorig jaar besloten door 189 lidstaten van de VN, tijdens de evaluatie van het nonproliferatieverdrag. Ook Israël, dat kritisch was over de evaluatie, hield de deur open om mee te doen. Maar die gaat weer bijna dicht, nu Israël grote zorgen heeft over zijn eigen veiligheid, vooral nu het Egyptische regime veel openlijker de Palestijnen steunt.

Israël maakt in besloten bijeenkomsten duidelijk dat het bezit van kernwapens, dat het nooit openlijk heeft erkend, de beste garantie zijn voor zijn veiligheid.

Geen zin

Hillel Schenker, redacteur van het Palestine-Israel Journal in Jeruzalem, zegt dat de conferentie zonder Israël of Iran geen zin heeft. Volgens hem is de onrust in de Arabische wereld juist wel een reden om naar een regime van veiligheid en samenwerking in de regio toe te werken. Maar het is nu aan een VN-gezant om de doelen en randvoorwaarden van de conferentie af te spreken.

Peter Weiss, voorzitter van de Commissie van Advocaten voor Nucleair Beleid, is echter sceptisch. “In mijn visie gaat er waarschijnlijk weinig uitkomen, want Israël is het laatste land op aarde dat z’n kernwapens zal opgeven. De regering zal waarschijnlijk niet meedoen, of er in elk geval zulke sterke voorwaarden aan verbinden dat het weet dat andere landen het niet kunnen accepteren.” Weiss ziet wel dat het taboe op het onderwerp in Israël aan het verdwijnen is.

De Verenigde Staten dringen erop aan dat de conferentie alleen kan doorgaan als het niet alleen over Israël gaat. “Alle landen moeten er vertrouwen in hebben dat ze kunnen deelnemen”, aldus het Witte Huis.

Twee discussies

Een van de einddoelen zal moeten zijn dat Israël inspecteurs toelaat en het nonproliferatieverdrag gaat tekenen, aldus Schenker, maar het heeft nog geen zin om dat nu te eisen. Er moeten op de conferentie twee discussies tegelijkertijd worden gevoerd, zegt hij: over vrede tussen Israël en de Arabieren, en over het creëren van een veilig regime van samenwerking in een regio vrij van massavernietigingswapens.

Schenker is persoonlijk betrokken bij verschillende initiatieven die willen bijdragen aan een goede conferentie in 2012, zegt Schenker, en aan al die initiatieven doen ook Israëliërs mee.