Kerstinkopen belangrijker dan verkiezingen in Venezuela

Ana Fernandez is secretaresse in een verzekeringsfirma en staat op het punt bij haar bank een lening los te krijgen om een auto te kopen. “De economen op mijn werk hebben me gezegd dat ik mijn geld in duurzame goederen moet investeren, omdat er een cashzeepbel is”, zegt ze.

De gepensioneerde lerares Luisa Castejón heeft van bij haar thuis een taxi gebeld om twee kilometer verder melk en suiker in te kopen. “Ik ben niet aan het hamsteren”, zegt ze, “en het is ook niet de schuld van de regering. Er wordt hier gewoon zoveel geld uitgegeven”.

Dankzij de olierijkdom rolt de nationale munt, de bolivar, als nooit tevoren. De consumptie is met 32 procent gestegen tegen 2005. Warenhuizen, autohandelaars, electrowinkels, kledings- en cosmeticazaken krijgen stromen kooplustige Venezolanen te verwerken.

De regering van president Chávez heeft de eindejaarsbonussen vervroegd uitbetaald aan de 2 miljoen mensen die voor de staat werken en aan de mensen die geld krijgen van de “missies”, de sociale programma’s voor voedsel, gezondheid en onderwijs die in de voorbije 3 jaar ontstonden.

Volgens de centrale bank hebben de Venezolanen samen 110 biljoen Bolivar, bijna 40 miljard euro, uit te geven. Dat is een derde van het bruto binnenlands product. De consumptiekoorts doet ook de invoer de pan uitswingen: van melkpoeder tot benzineverslindende Hummer-terreinvoertuigen tegen 150.000 euro per stuk.

In het derde kwartaal van 2006 werd voor 6,5 miljard euro ingevoerd, evenveel als het jaargemiddelde in de voorbije tien jaar. De totale import zal dit jaar waarschijnlijk tot 23 miljard euro oplopen, het equivalent van tweederde van de olieopbrengsten die dit jaar door de hoge prijzen op de wereldmarkten alle records hebben gebroken.

Het Venezolaanse bruto binnenlands product groeit al twaalf kwartalen op rij aan een jaarlijks gemiddelde van zes procent. “De economie is nu op kruissnelheid en zal zo nog meerdere jaren blijven groeien”, verklaarde de normaal eerder nuchtere minister van Planning, Jorge Giordiani. Voor José Luis Betancourt, de voorzitter van de Federatie van Handelskamers en gezworen vijand van president Chávez is de groei “niet duurzaam” omdat er geen rijkdom wordt gegenereerd.

Chávez en Rosales gaan er in hun campagne van uit het petroleummanna nog wel een tijdje uit de hemel zal blijven vallen. Ze verschillen echter van mening over de manier waarop het geld moet worden verdeeld. Chávez wil meer investeren in openbare werken, productieprogramma’s en coöperaties, onder controle van de staat. Rosales wil het privé-initiatief stimuleren en een vijfde van het oliegeld rechtstreeks aan de armen geven. Hij wil gezinnen een debetkaart geven waarmee ze toegang krijgen tot een rekening waarop maandelijks tussen 210 en 350 euro wordt gestort.

De peilingen geven Chávez een comfortabele voorsprong van 10 procent.

“De olieboom is een goede zaak voor ons”, zegt motortaxichauffeur Armando die zijn graantje meepikt van de inkoopwoede. Armando komt liever niet met zijn naam in de krant komt omdat hij geen vergunning heeft en zoals de helft van de werkende Venezolanen zijn brood in het zwart verdient. “Ik wil geen problemen met mijn Chavista-vrienden (aanhangers van Chávez, nvdr)”.

Of hij al weet voor wij hij gaat stemmen zondag ? “Ik weet niets over Rosales. Zo’n debetkaart is goed om ons een vast inkomen te geven, maar hij zou ook kunnen beslissen ons van de straat te jagen. Chávez laat iedereen zijn zin doen. Intussen ga ik nog wat bijverdienen om straks ‘hallacas’ te kunnen kopen”. Hallacas zijn in een bananenboomblad gewikkelde snacks van vlees en maïsdeeg die in Venezuela bij geen enkel kerstmaal ontbreken.