Klimaatfinanciering: waar waren we gebleven?

Vlaanderen in nauwe schoentjes

Op de klimaattop van Kopenhagen (2009) werd afgesproken dat de industrielanden met klimaatgeld voor de ontwikkelingslanden over de brug zouden komen. Voor de periode 2010-2012 beloofden de rijke landen 30 miljard dollar klimaatgeld te besteden, geld waar ontwikkelingslanden adaptatieplannen en -projecten mee kunnen uitwerken, lagekoolstofontwikkeling ontwikkelen en hun bossen beschermen.

  • CC Sasamon Rattanalangkarn Overstroming in Bangkok, 4 november 2011. CC Sasamon Rattanalangkarn

Van deze fast start financing neemt Europa een derde voor zijn rekening, 7,2 miljard euro, die tegen eind dit jaar ingebracht moet zijn. De echte eindafrekening wordt gemaakt in de aanloop naar de klimaatconferentie van Doha, eind november, maar half augustus stond de teller op 6,92 miljard euro.

België beloofde bij monde van toenmalig premier Leterme 150 miljoen euro in te brengen. Tot op heden is slechts 62 miljoen daarvan echt geconcretiseerd. De Belgische ontwikkelingssamenwerking trok 60 miljoen uit voor hernieuwbare energie, duurzaam bosbeheer en adaptatieprojecten in het Zuiden. Het Waalse gewest heeft 2 miljoen toegezegd voor diverse bilaterale projecten op het vlak van capaciteitsopbouw in enkele Afrikaanse Minst Ontwikkelde Landen. Vlaanderen zegde aan de Europese Commissie 4,037 miljoen toe.

Navraag bij minister Schauvliege leert dat dat bedrag bestaat uit 705.000 euro voor 2010, afkomstig van Milieu, uit 851.000 van Milieu en 275.000 van Ontwikkelingssamenwerking in 2011, en in 2012 uit 757.000 euro van Milieu en 1.449.000 euro van Ontwikkelingssamenwerking. Dat geld zal gaan naar aanpassings- en verzachtingsprojecten, vooral in Afrika en de partnerlanden van de Vlaamse Ontwikkelingssamenwerking, zo liet het kabinet van de minister MO* weten.

Lage ambitie

Vlaanderen heeft nog een probleem: het zal zijn reductienorm, opgelegd door het Kyotoprotocol, wellicht niet halen. De eigen Vlaamse rapporteringen hebben het over een kloof van 18 miljoen ton Kyoto-eenheden. Dat is geen klein bier, zeker als je weet dat de totale Belgische emissies in 2010 ongeveer 132,4 miljoen ton bedroegen. Het tekort is te wijten aan gebouwen, transport, landbouw en kleinere industrie, sectoren die niet opgenomen zijn in het Europese emissiehandelsysteem (EU ETS). België is daarvoor midden 2012 trouwens al op de vingers getikt door de Europese Commissie. De grotere bedrijven, die deelnemen aan het Europese emissiehandelsysteem (EU ETS) en daarvoor van de gewesten ruimschoots gratis emissierechten kregen, realiseren weliswaar een overschot, maar dat kunnen de overheden niet meer gebruiken om de nationale doelstellingen te halen.

Vlaanderen zal zijn reductienorm, opgelegd door het Kyotoprotocol, wellicht niet halen. De eigen Vlaamse rapporteringen hebben het over een kloof van 18 miljoen ton Kyoto-eenheden.

Het Gewest moet dus bijkomende emissierechten aankopen. Dat was een van de redenen waarom minister Schauvliege dit voorjaar het Vlaams Klimaatfonds oprichtte. Dat fonds zal gespekt worden met de veiling van de emissierechten onder het EU ETS in de volgende periode (2013-2020) en het geld moet besteed worden aan klimaatmaatregelen. Maar in de concrete uitvoering gaat men wel heel erg ver in de interpretatie van “klimaatmaatregelen”. Zo mag dit geld aangewend worden voor het remediëren van competitiviteitsverlies voor bedrijven die de overheden kunnen overtuigen dat ze door het klimaatbeleid nadeel gaan ervaren, zelfs indirect nadeel door een verhoging van de elektriciteitsprijs; voor de kosten, verbonden aan de veiling van de emissierechten; voor het gebruik van flexibiliteitsmechanismen om emissierechten te verwerven. Het Fonds moet ook instaan voor de klimaatsteun aan de ontwikkelingslanden (als er nog over is).

Dit najaar had het Vlaamse klimaatbeleidsplan voor 2013-2020 afgerond moeten zijn, maar ook dat laat op zich wachten. Een studie van VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) over de Vlaamse emissies in de periode 2013-2020 stelt dat Vlaanderen ook in die periode 24 miljoen ton te veel broeikasgassen zal uitstoten. Om echt werk te maken van reducties hier bij ons, heeft de Bond Beter Leefmilieu aan de Vlaamse regering elf beleidsvoorstellen geformuleerd om emissiereducties te realiseren in gebouwen, landbouw, transport en kleine industrie.

De armen betalen het gelag

Het is dus onzeker of België zijn 150 miljoen rond krijgt. De betaling wordt ook bemoeilijkt door de opschorting van het federale Kyoto-fonds onder het mom van de bevriezing van de energieprijzen. Dat Kyotofonds, bestemd voor federale klimaatfinanciering, werd in 2002 in het leven geroepen door de toenmalige paars-groene regering en wordt gestijfd door een kleine heffing op onze elektriciteitsrekening. Officieel om die rekening te drukken, maar in werkelijkheid wellicht vanwege een gebrek aan politieke prioriteit voor klimaatbeleid in combinatie met een communautaire agenda, is die heffing recent opgeschort, “tot er meer duidelijkheid is over de verplichtingen van de federale overheid bij de interne Belgische verdeling in het kader van de klimaatdoelstellingen vanaf 2013”. Een discussie die bijzonder complex is en nog aangevat moet worden.

Dit jaar – en mogelijk ook de volgende jaren – verliest het federale klimaatbeleid daardoor alvast de jaarlijkse pot van bijna 30 miljoen (25 miljoen euro in 2002, geïndexeerd) voor federale klimaatmaatregelen en dreigt daardoor vleugellam gemaakt te worden. 

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.