Klimaatscepticus Klaus zorgt voor onrust in Tsjechische coalitie

De Tsjechische president, die van 1993 tot 1997 als premier van toen nog Tsjechoslowakije de overgang naar een markteconomie begeleidde, deed klimaatverandering eerder al een “mythe” en “fictieve nonsens”. Hij recidiveerde vorige week tijdens een hoorzitting van de commissie voor Handel en Energie van het Amerikaanse parlement, die hem naar zijn visie op de problematiek had gevraagd.
“Aan het begin van de 21ste eeuw is de grootste bedreiging voor vrijheid, democratie, de vrije markt en de welvaart niet het communisme of een van zijn mildere varianten. Het communisme heeft moeten wijken voor de dreiging van een ambitieus ecologisme”, zei Klaus. “Deze ideologie wil de vrije en spontane evolutie van de mensheid vervangen door een centraal gestuurde, mondiale planning van de wereld.”
De Tsjechische president beschuldigt milieuorganisaties ervan op subtiele wijze de media te manipuleren om “angst en paniek” te verspreiden. Het groene gedachtegoed is voor hem een “religie gebaseerd op politieke ambities in plaats van op wetenschappelijke argumenten.”
De Tsjechen zijn intussen gewoon geraakt aan Klaus’ tirades tegen het ecologisch gedachtegoed als gevaar voor de vrije markt. Af en toe zorgt hij voor een verrassende noot, bijvoorbeeld met de stelling dat klimaatverandering weliswaar voor woestijnvorming en overstromingen kan zorgen, maar ook grote gebieden tot kan omvormen tot “vruchtbare regio’s waar miljoenen mensen kunnen gaan wonen”.
De vergelijking met het communisme is voor veel Tsjechische politici een brug te ver. De Tsjechische minister voor Milieu en voorzitter van de Groene Partij, Martin Bursik, zei dat de president zichzelf en het hele land daarmee belachelijk had gemaakt.
“De anticommunistische gevoelens leven nog heel sterk in de Tsjechische republiek”, zegt Jan Drahokoupil van de denktank Czech Economy en Society Trust. “Vergelijkingen met het communisme zijn een machtig wapen in de politiek en de media. Klaus doet het met alles wat hem niet zint.”
Premier Mirek Topolanek, net als Klaus lid van de liberale Democratische Burgerpartij (ODS), weigerde aanvankelijk op de uitspraak van de president te reageren en zei later dat iedereen het recht heeft op zijn eigen mening. De premier heeft niet veel manoeuvreerruimte, omdat hij de groenen nodig heeft om te kunnen blijven regeren.
Tsjechië engageerde zich op 9 maart met de andere Europese lidstaten om tegen 2020 een vijfde van de energieproductie uit duurzame bronnen te halen. Topolanek verdedigt het engagement voor het klimaat als “big business” en zegt te willen handelen “voor de socialisten het heft in handen nemen en waardevol belastingsgeld op een foute manier gaan uitgeven.”