Klimaatverandering bedreigt cruciale algen

Fytoplankton, ook bekend als zeealg, is niet alleen een vitaal component in de voedselketen van de oceaan, de algen genereren ook de helft van alle zuurstof die we inademen.

In de nabije toekomst zal zonlicht, de bron van leven voor fytoplankton, waarschijnlijk dodelijk worden vanwege de toenemende verzuring van de oceaan, stellen onderzoekers uit China en Duitsland. “Er bestaat een synergetisch effect tussen toegenomen verzuring van de oceaan en natuurlijk licht”, zegt Ulf Riebesell van het Helmholtz Centrum voor Oceaanonderzoek in Kiel in Duitsland.

Riesebell sluit overigens niet uit dat fytoplankton in staat is zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden.

De onderzoekers waren verrast door de bevinding dat diatomen (kiezelzeewieren), een van de belangrijkste en meest voorkomende typen fytoplankton, het erg slecht deden tijdens scheepsexperimenten door co-auteur Kunshan Gao van het Staatslaboratorium voor Milieu-Zeeonderzoek van de Xiamen Universiteit in Xiamen in China.

Bij eerdere experimenten in laboratoria ontdekte Riesebell dat diatomen het juist beter deden in zuur zeewater dan soortgelijke typen plankton. De verbranding van fossiele brandstoffen heeft  de oceanen ongeveer 30 procent zuurder gemaakt, ontdekten wetenschappers minder dan tien jaar geleden. De oceanen absorberen  een derde van de koolstofdioxide (CO2) die wordt uitgestoten bij het gebruik van fossiele brandstoffen.

Zonlicht

Het goede nieuws is dat dit de opwarming van de aarde vertraagd heeft. Het slechte nieuws is dat de oceanen nu zuurder zijn en dat dat nog erger wordt als er meer CO2 wordt uitgestoten.

Gao en zijn team maakten verschillende reizen naar de Zuid-Chinese Zee. Daar namen ze monsters van oppervlaktewater met fytoplankton. Nog op het onderzoeksschip werden die monsters even zuur gemaakt als de oceaan naar verwachting zal zijn in 2100 als de emissie van broeikasgassen niet wordt teruggedrongen.

Zoals verwacht konden sommige typen plankton zoals coccolithoforen slecht tegen het zure water. Maar anders dan verwacht nam ook de groei van de diatomen af. Een van de mogelijk oorzaken is volgens de wetenschappers het veel fellere daglicht op het schip in vergelijking met laboratiumlicht. Bij vervolgexperimenten in laboratoria, waarbij de sterkte van zonlicht in de subtropische regio van de Zuid-Chinese Zee werd geïmiteerd, bleek eveneens dat de diatomen de combinatie van verzuring en licht niet aankonden.

Riebesell vermoedt dat de diatomen die blootgesteld worden aan de stress van sterke verzuring, niet tegelijkertijd de energie kunnen verwerken die ze van zonlicht krijgen.

De studie van Riesebell en Gao is een van de vele recente studies waarin negatieve gevolgen voor het zeeleven worden gerapporteerd door verzuring van de oceanen.