Klimaatwijziging maakt het invasieve soorten in Cuba nog makkelijker

Invasieve fauna en flora, een gevolg van toegenomen mobiliteit, vormen vandaag de tweede belangrijkste oorzaak van het verlies van soorten, na de degradatie van ecosystemen.

Cuba telt 323 invasieve plantensoorten: ze verdringen de plaatselijke flora en brengen zo milieu en economie flinke schade toe. Nog 232 andere uitheemse planten hebben het potentieel om tot die categorie te gaan behoren.

De klimaatwijziging “kan de impact van invasieve planten nog vergroten omdat die resistenter zijn dan de autochtone Cubaanse flora”, zegt botanica Ramona Oviedo van het Instituut voor Ecologie en Systematiek (IES), die al enkele tientallen jaren de invasie van uitheemse flora in Cuba bestudeert.

Door de toenemende warmte en droogte, gevolgen van de klimaatwijziging, zullen inheemse planten verdwijnen. Hun plaats zal worden ingenomen door resistente uitheemse soorten die zich makkelijk voortplanten. Zones die te lijden hebben onder orkanen zijn een gelijkaardig lot beschoren, zegt Oviedo.

Zeven intense orkanen

Tegen 2100 zal de gemiddelde temperatuur in Cuba 1,6 tot 2,5 graden hoger liggen dan vandaag. In de periode 2001-2011 zijn zeven intense orkanen door Cuba getrokken; je moet al teruggaan tot 1791-1801 voor een gelijkaardig decennium. Sinds 1961 komen droogteperiodes vaker voor en ze zijn ook heviger; de zwaarste droogte duurde van 2003 tot 2005.

Al die fenomenen zijn nefast voor ecosystemen die al verzwakt, gefragmenteerd en veranderd zijn door eeuwen van landbouw en verstedelijking, zegt Oviedo.

Cuba heeft zoals veel eilanden in verhouding veel inheemse flora, met soorten die alleen daar voorkomen. Maar voor een zwakke economie is het niet evident om invasieve soorten aan te pakken. Veel van die planten woekeren op landbouwgrond.

Sicklebush

Een van de ergste invasieve soorten is de sicklebush (Dichrostachys cinerea), een Afrikaanse boom. Die begon zich eind negentiende eeuw over Cuba te verspreiden en is nu aanwezig op tienduizenden hectare die voor landbouw geschikt is.

Het IES adviseert de invasieve soorten te bestrijden door alert te blijven en de planten met de hand of mechanisch te verwijderen. Dat is tijdrovend maar biedt meer zekerheid en is goedkoper dan herbiciden of andere bestrijdingsmiddelen.

De Cubaanse overheid kondigde in januari aan dat ze vijf jaar lang de strijd met 27 invasieve dier- en plantsoorten gaat aanbinden, waaronder de sicklebush. De overheid gaat informeren over hoe elke soort moet worden aangepakt, gaat de impact van elke soort in de gaten houden en gaat meteen waarschuwen als ergens gevaar dreigt.