Kredietcrisis kan ontwikkelingsagenda van tafel vegen

Secretaris-generaal Ban Ki-moon draaide er een beetje omheen, toen hem werd gevraagd of de ontwikkelingsagenda van de VN niet in gevaar gaat komen door de economische perikelen. Hij zei alleen maar dat de wereldleiders vorige maand 16 miljard dollar (12 miljard euro) hebben beloofd voor het behalen van de millenniumdoelen. Toen hem werd verteld dat een EU-ambtenaar had gewaarschuwd dat donoren die dit beloven, liegen, zei hij: “Ik hoop dat de beloften worden uitgevoerd.”

Negatief effect

Ambassadeur Anwarul Karim Chowdhury, voormalig ondersecretaris-generaal en op dit moment Hoge Vertegenwoordiger voor de Minst Ontwikkelde Landen, zegt dat de crisis “een groot negatief effect” zal hebben op het momentum dat nodig is om de millenniumdoelen in 2015 te halen. “Het zal haast onmogelijk zijn voor regeringen om zelfs maar hun huidige ontwikkelingshulp op peil te houden, laat staan om het budget voor de millenniumdoelen te verhogen.”
Dat zal op zeer korte termijn zijn weerslag hebben op organisaties die ontwikkelingswerk financieren, zoals de Verenigde Naties zelf. VN-Bureaus zoals UNICEF zijn afhankelijk van vrijwillige steun van lidstaten. Chowdhury is daarom ook niet optimistisch over de komende VN-conferentie over de financiering van ontwikkeling in Qatar, eind november.
Afgelopen weekend beloofden donorlanden in de Ontwikkelingscommissie van het IMF en de Wereldbank dat de crisis niet ten koste mag gaan van ontwikkelingssamenwerking.
Volgens Anuradha Mittal, directeur van het Oakland Institute, worden de VN nu al geraakt doordat rijke landen hun beloften niet na zijn gekomen, nog voordat de financiële crisis uitbrak. In plaats van een verdubbeling, beloofd door de G8, groeide het ontwikkelingsbudget tussen 2005 en 2006 voor Afrika maar met 2 procent, terwijl de totale ontwikkelingshulp met 2 procent is gedaald, schuldkwijtschelding niet meegerekend.
“Gezien dit gebrek aan politieke wil kunnen we verwachten dat de rijke landen de financiële crisis aangrijpen om hun beloften terug te draaien, ook al is de crisis het gevolg van hun eigen falen, en ook al zullen de negatieve consequenties daarvan wel gevolgen hebben voor de armen in de hele wereld.”

Wanorde

Volgens James Paul, directeur van het Global Policy Forum in New York, is de crisis extreem ernstig, omdat het niet alleen bedrijven, maar ook staten bankroet kan maken. “De toekomst zou extreme wanorde kunnen brengen in ons sociale, economische en politieke leven.” Juist nu is er daarom een sterke mondiale autoriteit nodig. Als regeringen geen prioriteit geven aan de VN en wereldproblemen, dan wordt het zeker chaos.”
Regeringen kunnen wel honderden miljarden vinden om banken te redden, of om hun leger te betalen, maar geen tientallen miljoenen om honger en armoede aan te pakken via de VN. “Dat laat zien dat de oude orde moreel en praktisch gezien al dood is.”
In de komende weken moet blijken of de VN een leidersrol op zich kunnen nemen. Op 24 oktober plant de Algemene Vergadering een speciale sessie over de financiële crisis.