Laat het ons weten !

Het puin van die intussen ontplofte zeepbellen zullen we nog lang ruimen. De rekening wordt in de rijke landen ook gepresenteerd aan gewone mensen die niet verantwoordelijk waren voor de excessen. Dat crisispuin sneeuwt de bestrijding van armoede in de wereld onder. De crisis versterkt tevens het gevoel dat de globalisering winnaars (bankiers, China, toptennissers) en verliezers (laaggeschoolden in de rijke landen, Europa) heeft.

Feitelijk heeft de crisis versterkt wat al bezig was: de opkomende landen groeien sneller dan de rijke landen. Zelfs voor veel Afrikaanse landen biedt zich met de verwachte jaren van hoge grondstoffenprijzen een unieke kans aan. De positieve kant van de globalisering is dat heel wat ontwikkelingslanden –de reuzen China en India op kop– er verstandig op ingespeeld hebben en dat daardoor de machtsverhoudingen in de wereld verschuiven. Die mondiale “democratisering” maakt het evenwel niet per se makkelijker om mondiale beslissingen te nemen. Dat is nochtans nodig.

In de schoot van de globalisering is immers een onhoudbaar onevenwicht gegroeid van sparende/exporterende landen zoals China, Japan en Duitsland, en consumerende/importerende landen zoals de Verenigde Staten. Na de crisis die mee door dat onevenwicht is verwekt, is geprobeerd daaraan iets te verhelpen. Zonder veel succes. Eind 2010 kwam de G20-top van leidende economieën in Seoel niet verder dan wat wazige woorden. Nochtans is de weg vooruit duidelijk: een betere verdeling van de rijkdom en meer sociale bescherming in China (/India/Brazilië/Indonesië) moeten toelaten dat de werknemer daar meer kan kopen van wat hij of zij produceert, waardoor hun land minder afhangt van export. Zelfs in de VS waren de inkomensongelijkheid en de daaruit voortvloeiende consumptie-op-krediet mee de oorzaak van de crisis. Dat heeft professor Raghuram Rajan, voormalig hoofdeconomist bij het Internationaal Muntfonds, aangetoond in zijn magistrale boek Fault lines. Maar de ideologische ommekeer om meer aandacht te hebben voor de verdeling van rijkdom heeft nog niet plaatsgevonden.

Ook dat andere grote probleem dat we allemaal delen, de klimaatverandering, sluimert verder. Op de VN-klimaattop in Cancun werden niet echt nagels met koppen geslagen. Nochtans, de mens wikt, maar de biofysica beschikt en wacht niet op de mensen en hun trage beslissingsprocessen.

De globalisering en haar machtige stuwingen –migratiestromen horen daarbij– scheppen onzekerheid. Die doet mensen terugplooien op de eigen religie of het eigen volk. Nationalisme, vreemdelingenhaat en islamofobie zijn ook bij ons in opmars. Dat maakt het vinden van oplossingen er niet makkelijker op.

Dat onvermogen om de grote problemen echt aan te pakken, is bedreigend. Verandering komt evenwel niet alleen van bovenaf maar ook van beneden. Zeker in samenlevingen waar politici steeds meer de waan van de dag achterna hollen in het spiegelpaleis van het “mediatiek-politieke complex”.

Verandering zal dus –ook– van de basis moeten komen. Daarom zijn we geïnteresseerd in uw verhalen: hoe werkt u op lokaal niveau aan sociale of ecologische uitdagingen of aan de spanningen tussen mensen? In dit essay vertel ik hoe in mijn buurt in Gent een oud gebouw de bewoners de jongste jaren wat dichter bijeen brengt, over de culturen en generaties heen. Daarmee wordt de planeet niet gered, maar het is één van de miljoenen bouwstenen waarmee verandering tot stand komt. En het maakt ons buurtleven aangenamer.

Hier leest u meer over onze oproep om lokale initiatieven in de kijker te plaatsen. Mail naar info@mo.be of schrijf ons. We zijn benieuwd.