Laat offensief tegen de honger in Tucumán

Voor Operativo Rescate (Operatie redding) worden 1.500 artsen,
verpleegsters, welzijnswerkers en militairen ingezet. Die krijgen de
beschikking over mobiele ziekenhuizen en veldkeukens, ambulances en
helikopters. De medische interventiemacht, die geleid wordt door Hilda
González, de vrouw van president Duhalde, moet arme en ondervoede mensen
opsporen en noodhulp bieden. De regering wil in de provincie ook een sociaal
vangnet opzetten en de arme bevolking aangepaste sociale bijstand bieden.


De hongerbeelden uit Tucumán hebben Argentinië diep geschokt, al vormen ze
enkel een sprekende illustratie van de overbekende gevolgen van de
financiële en economische crisis waarmee het land al vier jaar kampt.
Volgens recente statistieken is 52 procent van de bevolking arm en leeft een
vijfde van de Argentijnen zelfs in bittere armoede. Het was geen geheim in
Argentinië dat de achtergestelde bevolkingslagen honger leden, al is het
land een belangrijke exporteur van landbouwproducten. Uit de statistieken
van het ministerie van Volksgezondheid blijkt dat jaarlijks 25 van elke 1000
kinderen die in de arme provincie Tucumán geboren worden, sterven als gevolg
van aandoeningen die met ondervoeding in verband kunnen worden gebracht.

Maar statistieken brengen mensen niet zo snel in beweging als beelden van
mensen met een naam en een eigen verhaal, gaf gezondheidsminister Ginés
Gonzalez García maandag toe. Eén van die verhalen is dat van de tien jaar
oude María Rosa Gómez, die nog negen kilogram woog toen ze stierf. Twee
andere kinderen uit het gezin Gómez moesten gehospitaliseerd worden met
tekenen van acute ondervoeding. Volgens de directeur van het
kinderziekenhuis Niño Jesús Tucumán, Lorenzo Marcos, behoort de familie
Gómez tot een grote groep van gezinnen waar de armoede bij gebrek aan een
goed sociaal beleid van generatie tot generatie wordt doorgegeven. Drie van
de vijf kinderen in het gezin hebben volgens hem neurologische problemen
omdat ze tijdens de zwangerschap of kort na de geboorte te weinig
voedingsstoffen hebben binnengekregen. De moeder, Mariana Gómez, wilde in
het ziekenhuis niet aan de telefoon komen. Ze vroeg directeur Marcos te
zeggen dat ze niet wist hoe ze in een hoorn moest spreken.

Matían Laín, een kinderarts die als vrijwilliger voor de Fundación Alma
(Stichting Ziel) de armste dorpen in Tucumán aandoet met een ‘pediatrische
trein’, zegt dat de meeste eerstelijns gezondheidsposten in de provincie te
weinig personeel en geneesmiddelen hebben. Volgens Laín lijden zowel
kinderen als volwassenen uit arme gezinnen aan ‘matige tot ernstige
ondervoeding. De openbare ziekenhuizen, waar de ernstigste gevallen terecht
komen voor zover hun verwanten het vervoer kunnen betalen, kampen evengoed
met een gebrek aan middelen.

Volgens plaatselijke gezondheidswerkers wordt de bevolking van Tucumán al
decennialang aan haar lot overgelaten, en heeft de crisis de problemen
alleen nog verergerd. Angel González, het hoofd van de afdeling pediatrie in
het ziekenhuis Niño Jesús, zegt hij al sinds 1966 ondervoede kinderen heeft
zien binnenbrengen. In dat jaar werden in Tucumán 11 suikerfabrieken
gesloten - een klap voor de werkgelegenheid in de streek.

González stelt dat het sociaal vangnet dat nu door de regering-Duhalde wordt
geweven, er al meteen na de sluiting van die fabrieken in 1966 had moeten
komen. Voor Operatie Redding heeft hij geen goed woord over. De regering
stuurt artsen en verpleegster en het leger veldhospitalen, maar we hebben
hier ziekenhuizen die gesloten zijn en werkloos personeel dat zou kunnen
worden ingezet. González vraagt zich ook af of, als ‘primera dama’ Hilda
González weer is vertrokken, de ondervoede kinderen proper drinkwater
zullen hebben, goede huisvesting met riolering en voldoende te eten?
Volgens de kinderarts zijn de problemen in Tucumán voor een groot deel te
wijten aan corruptie en slecht beheer.

Vier niet-gouvernementele organisaties hebben vorige week klacht ingediend
tegen de gouverneur van Tucumán, Angel Miranda van de regerende
Justicialistapartij. Toen de beelden over hongerende kinderen in zijn
provincie de ronde begonnen te doen, was Miranda in een chique buitenwijk
van Buenos Aires om er een motorboot te kopen voor zijn gezin. Er is ook een
gerechtelijk onderzoek ingesteld naar berichten over lokale ambtenaren die
de ontvangers van werklozensteun zouden hebben afgeperst. Dat onderzoek zou
ook al aan het licht hebben gebracht dat federale middelen die bestemd zijn
voor werkloze gezinshoofden in Tucumán naar onbestaande sociale organisaties
werd afgeleid en door politici aan hun achterban werd uitgedeeld.