Laos wordt nog dit jaar lid Wereldhandelsorganisatie

De Hercules-inspanning die het kleine land heeft moeten leveren om bij de exclusieve handelsclub te horen, herinnert andere Minst Ontwikkelde Landen (LDC’s) die lid willen worden eraan dat het om een moeilijk proces gaat.

“LDC’s denken dat het gemakkelijk is om toe te treden tot de WTO, alsof het om een lidmaatschap van de Verenigde Naties gaat”, zegt Nicolas Imboden, directeur van het Ideas Centre in Geneve. “Maar het is niet eenvoudig.” De niet-gouvernementele organisatie begeleidt Laos al veertien jaar en helpt nu ook Liberia en de Comoren op weg naar het WTO-lidmaatschap. Op de wachtlijst staan ook Afghanistan, Bhutan, Equatoriaal Guinea, Ethiopië, San Tomé,  Soedan, Vanuatu en Jemen. 

“De landen moeten de regelgeving van de WTO invoeren en dat is vaak een moeilijke taak”, zegt Imboden. “De wetgeving moet compleet gereviseerd worden en er moeten regels komen die gelden voor alle buitenlandse investeerders en importeurs.”

Corruptie

Lid worden van de WTO omdat daardoor nieuwe markten geopend zouden worden, is volgens Imboden geen goed argument voor toetreding. “De LDC’s hebben meestal al goede handelsrelaties met de meeste landen.”

De voordelen van het lidmaatschap zijn volgens hem vooral binnenlands: het bijstellen van het nationale economische beleid als basis voor betere economische efficiëntie trekt bedrijven aan die willen investeren in het land. Niet vanwege de marktomvang, maar eerder om vanuit dat land te exporteren naar de regio.

“Hervormingen voor de WTO vragen een verandering van houding, niet alleen een verandering van de wet”, zegt Khemmani Pholsena, viceminister van Industrie en Commercie van Laos. “Laos heeft ongeveer 25 handelswetten en 50 andere wetten herzien sinds 2000. Ik geloof dat deze hervormingen de rechtstaat versterken en corruptie verminderen.”

Transitie

Laos is nog steeds een communistisch land, dat in een transitie zit van een staatsgeleide economie naar een vrijemarkteconomie. Een ingewikkelde taak, vooral omdat sommige partijleden de economie willen openen en andere niet.

Voordat het toetredingsproces begon, moesten exporteurs bijvoorbeeld hun geld stallen bij Laotiaanse banken en het omzetten in de lokale munt. Importeurs moesten een speciale vergunning aanvragen. Als de overheid vond dat een bepaalde import ondermijnend was voor staatsbedrijven, werd er eenvoudig geen vergunning verstrekt. Desondanks kwamen bepaalde producten het land illegaal binnen. Dergelijke wetgeving is nu afgeschaft.

“Als we kijken naar andere recentelijk toegetreden lidstaten, zoals Kaapverdië en Tonga, zouden de lastige kwesties voor Laos momenteel kunnen liggen op het gebied van handelsrechten, bepaling van de douanewaarde en intellectueel eigendom”, zegt Pholsena.

Intellectueel eigendom werd tot nu toe niet beschermd in Laos. Het land moest hiervoor een nieuw orgaan opzetten en wetten formuleren op het gebied van patenten en patentrechten.  Liberalisering van diensten is ook een uitdaging, aangezien toetredende landen agressiever moeten liberaliseren dan andere landen.
 
Laos heeft al een vrijhandelsakkoord met de Associatie van Zuidoost-Aziatische Landen (ASEAN). En de concurrentie met de rest van de wereld zal beperkt zijn, omdat Laos geen grote industrieën of inefficiënte staatsbedrijven heeft.

Voor de landbouw heeft de aanstaande toetreding al positieve effecten gehad, zegt Pholsena. De export van koffie is gegroeid en boeren die een klein stukje land bewerken, verbouwen vooral kleverige rijst die weinig concurrentie uit het buitenland te duchten heeft.