Leegloop voedt corruptie in Iraakse ziekenhuizen

“De verpleegsters in de Iraakse ziekenhuizen zijn geen reddende engelen”, zegt  Falah Najim. Hij heeft slechte herinneringen overgehouden aan zijn verblijf in het algemene openbare ziekenhuis van Baquba. “Ze willen geld verdienen, het welzijn van de patiënt komt op de tweede plaats.”

Smeergeld deed zijn intrede in de Iraakse ziekenhuizen in de jaren 90, toen de sancties die de internationale gemeenschap oplegde na de Iraakse inval in Koeweit, iedereen pijn begonnen te doen. Maar na de Amerikaanse invasie van 2003 is het probleem veel groter geworden.

“Ik moest een nacht doorbrengen in een openbaar ziekenhuis zonder airconditioning”, zegt een vrouw die niet wil dat we haar naam noemen. “Mijn doodzieke baby lag de hele nacht te zweten. De arts kwam maar één keer kijken. Uiteindelijk besloot ik te vertrekken, nog voordat mijn kind behandeld was. Maar ook in de private ziekenhuizen vond ik niemand die mij wilde helpen. Ik heb mijn kind verloren omdat niemand ernaar wilde omkijken.”

Leegloop

Irak kampt met een grote schaarste aan verplegend personeel. In 2003 telde het land 36.000 verpleegsters en artsen, maar zowat de helft daarvan is intussen naar het buitenland getrokken. Het zijn vooral jonge en niet gespecialiseerde artsen die overgebleven zijn.   

“Als hier twintig vrouwen in een tijdspanne van een of twee uur moeten bevallen, bestaat de kans dat er maar één arts beschikbaar is om iedereen te helpen”, zegt een man die zijn hoogzwangere vrouw naar de kraamafdeling van het grootste ziekenhuis in Baquba begeleidt. “Veel mensen die naar een ziekenhuis gaan, krijgen een bediende of een verpleegster te zien, maar zeker geen arts.”

Een bijkomend probleem is dat veel ziekenhuizen slecht uitgerust zijn. De regering trekt behoorlijk wat geld uit voor renovatie en nieuwe apparatuur, maar een groot deel van dat geld gaat verloren door corruptie. “Ze schilderen alleen de muren”, zegt Bahira Aboudn, een inwoner van Baquba.

Veel kleinere ziekenhuizen in Baquba en in andere steden zijn gewoon dichtgegaan. Sommige artsen ontvangen nu patiënten in hun eigen huis. Ze vragen tien tot twintig dollar per consultatie. Het gemiddeld maandloon in Irak bedraagt 180 dollar, en veel mensen hebben geen werk. Ook hier moet de kwaliteit van de behandeling vaak wijken voor de geldhonger van de artsen. “Sommige van hen zien honderd patiënten per dag”, klaagt Fatima Edan, een andere inwoonster van Baquba.