Libanon experimenteert met vrouwelijke ontmijners

Ontmijnen is bijna overal ter wereld typisch mannenwerk, maar in Libanon zijn ook gemengde teams aan de slag. Vrouwen kiezen voor de gevaarlijke baan omdat die heel goed betaalt.
Kalm beweegt Neamat Khassab haar gele metaaldetector heen en weer. De ranke 22-jarige vrouw doorzoekt binnenplaatsen en huizen in Soultaniye, een stadje waar vorige zomer zoals op zoveel andere plaatsen in Zuid-Libanon Israëlische clusterbommen werden gedropt. Khassab komt uit Siddiqine, een dorp in de buurt van Qana dat grotendeels verwoest werd door de Israëlische campagne tegen de Libanese militie Hezbollah.
Khassab maakt deel uit van een van de ontmijningsteams van de Deense hulporganisatie Dan Church Aid (DCA). Ze is de enige vrouw in het team. “Deze jongens zijn mijn familie”, zegt ze over de mannen in haar team. “Toen ik begon was ik natuurlijk een beetje bang, maar nu ik ze ken voel ik me thuis in het team.”
DCA nam samen met het Swedish Rescue Services Agency, een Zweedse organisatie die ook aan ontmijning doet, het initiatief om ook vrouwelijke ontmijners aan te werven. “Ik vond het belangrijk om dit vanaf het begin te doen, zodat het als heel gewoon zou overkomen”, zegt Christina Bennike, het hoofd van DCA in Zuid-Libanon.
Bennike haalde twee vrouwelijke werkleiders uit Kosovo om de gemengde teams te leiden, ook een revolutie voor het ontruimingswereldje in Libanon. De internationale gemeenschap zorgde ervoor dat bij de ontruimingsoperatie in Kosovo ook plaatselijke vrouwen werden ingeschakeld. Een Noorse organisatie zette in 1999 zelfs een team op dat alleen uit vrouwen bestond.
“De gemengde teams werken goed”, oordeelt Bennike. “De vrouwen presteren even goed als de mannen”, zegt ook Chris Fielding, operations manager voor DCA. “Ze krijgen dezelfde fysieke training als de mannen, en ze hebben er even weinig moeite mee om hun haar en hun nagels vuil te maken.”
Maar vrouwelijke ontmijners in Libanon staan voor een bijkomende uitdaging: ze moeten ingaan tegen de traditionele opvattingen over vrouwen en werk. Sommige vrouwen haken al tijdens hun opleiding af onder druk van hun familie. Andere vrouwen kiezen ervoor thuis niet te vertellen wat ze precies doen - vrouwen die voor gevaarlijk werk kiezen, gaan al helemaal in tegen het verwachtingspatroon.
“Veel van mijn bekenden vinden dat de plaats van de vrouw aan de haard is”,  zegt Moussa Chaalan, de verloofde van de Heba Daher, een vrouwelijke arts die voor DCA werkt. “Maar dat verandert: door de economische moeilijkheden moeten ook vrouwen uit werken gaan.”
In Zuid-Libanon verdienen werknemers gemiddeld 145 euro per maand. Ontmijners krijgen ongeveer 580 euro per maand. “Veel vrouwen kiezen voor de baan uit noodzaak”, weet Bennike. “Het is geen vanzelfsprekende keuze, maar vaak hebben ze geen alternatief.” Veel ontmijners komen uit de dorpen die verwoest werden door de Israëlische aanvallen, waardoor het economisch leven zo goed als stilviel.
Batoul Milije, een gescheiden vrouw met een zoon van 12, ruimt mijnen op in de weidegebieden rond Soultaniye. De ontmijners letten goed op hun eigen veiligheid, maar ongevallen zijn niet uit te sluiten. “Mijn zoon heeft alleen mij”, zucht Milije. “Dat is een probleem bij het aanwerven van vrouwen”, geeft Bennike toe. “Vrouwen die gewond raken, doen veel langer over hun genezing, en door hun lagere positie in de samenleving hebben ze het ook veel moeilijker als ze gehandicapt raken.”
Met haar werk maakt Milije intussen wel beetje bij beetje de zorgen van andere gezinnen kleiner. Eind vorig jaar stierf er in de buurt van Soultaniye nog een tiener door de ontploffing van een stuk clustermunitie.
Israël dropte vorige zomer boven Libanon clusterbommen die samen naar schatting vier miljoen apart springladingen bevatten. Ongeveer een miljoen van die kleine bommen ontplofte niet. Ze liggen verspreid over dorpen, akkers, wegen en weidegronden. Ontmijningsteams hebben tot dusver ongeveer 120.000 bommen onschadelijk gemaakt in het zuiden van het land.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.