Liefde in Teheran

Op mijn vraag naar voorbeelden, vertelde hij het ene na het andere verhaal, en het waren allemaal nachtmerries. ‘Een droom is een verhaal van hoop en licht, maar dit land is vandaag opgetrokken uit duisternis en verwarring. Ik kan niet huichelen, dus hebben mijn verhalen zelden de kleur van uitzicht.’ Het milde pessimisme van Mandanipour doet denken aan de manier waarop Herman de Coninck pessimisme troostender vond dan het schelle optimisme van politieke activisten of officiële woordvoerders.
‘Je kunt maar beter onder ogen zien dat de wereld meer droefheid dan vreugde biedt, dat alle revoluties die Iran gekend heeft meer bloed en dood gebracht hebben dan bevrijding.’
Hij heeft het allemaal van dichtbij meegemaakt: de opstand tegen de Sjah die gekaapt werd door de islamitische fundamentalisten, de oorlog met Irak waarin hij meer dan een jaar meegevochten heeft, de repressie tegen al wie een eigen leven wil leiden in de islamitische heilstaat. Zijn lievelingssong was de jarenzeventighit van Gloria Gaynor I Will Survive.
Om dat motto waar te maken, is Mandanipour intussen geëmigreerd naar de Verenigde Staten, zoals een miljoen landgenoten voor hem al deden. Daar schreef hij Censuur. Een Iraans liefdesverhaal, de eerste roman van hem die in het Nederlands vertaald wordt. De titel vat de plot goed samen, al is de roman gelukkig veel gelaagder dan dat. Bovendien is de vorm gewaagder dan we bij de hedendaagse roman gewoon zijn. Mandanipour levert tegelijk een bewijs af van de Iraanse creativiteit en cultuur én van het slop waarin de Islamitische Republiek zich bevindt.
Censuur. Een Iraans liefdesverhaal door Shahriar Mandanipour is uitgegeven door Mouria. 351 blzn. ISBN 978 90 458 0048 6