Luitspelers uit drie tradities

Na een lange stilte van ongeveer een eeuw herleeft in onze contreien de luitkunst in al haar glorie. Samen met Xia Hua spelen de Marokkaanse Abid El Bahri en de Vlaming Philippe Malfeyt luitconcerten. Met flarden muziek uit ieders traditie, fantaseert het trio een samenspel met p’i-p’a, ‘ud, luit, theorbe, saz en sentir. ‘Geen fusie van drie muzieksoorten, maar een assemblage,’ zegt Abid. Tijdens de repetitie verbeteren de drie elkaar wanneer het geheel ‘te chinees’ of te repetitief klinkt. Er wordt niéuwe muziek geboren. Wereldmuziek? Philippe Malfeyt, voor wie jazz de grootste improvisatiekunst van deze eeuw blijft, merkt op: ‘De wereldmuziek zit in de lift, dat is duidelijk. Als ik echter zie hoe barok- en renaissancemuziek in Japan beoefend wordt, ben ik niet zo gelukkig. Het Westen blijft blijkbaar als grote voorbeeld aanvaard worden. Abid en Xia hebben een andere notie van harmonie. Maar zij hebben een veel grotere melodische subtiliteit.’ Samen met Abid en Xia knoopt Malfeyt de virtuositeit aan de innigheid van de instrumenten. Abid die net als Malfeyt een autodidact is op de luit vertelt met vuur: ‘In Marokko gebruikte men de luit bij genezingen. Ze moest mensen in een trance brengen. Als kind maakte ik mijn eerste luit met een conservenblik en enkele remkabels. Boem, ding, ding. Mysterieus. Heerlijk was dat.’ En hij voegt eraan toe: ‘De luit doét je iets. Ze vraagt om een vriendschappelijke confrontatie.’ Malfeyt wijst op de ‘metamorfoses’ die het trio schept. Waar drie steengoede musici met vier, vijf, zes snaren de draad van de vriendelijke confrontatie weer opnemen, wordt iets nieuws geboren.