Macht van het getal stut hernieuwbare energie in Azië

De tien Aziatische en Afrikaanse organisaties die dit jaar bekroond werden met de Britse Ashden Awards voor Duurzame Energie, bereiken negen miljoen mensen en sparen naar schatting 1,9 miljoen ton koolstof uit. Dat komt neer op de uitstoot van ongeveer 700.000 inwoners van West-Europa.
Grameen Shakti (Dorpsmacht) uit Bangladesh, een van de laureaten, begon als small and beautiful maar kende intussen een schaalvergroting die veel conventionele bedrijven in het land in de schaduw stelt. “In 1996 installeerden we maar een paar honderd zonnepanelen per jaar”, zegt Dipal Barua van Grameen Shakti. “Nu halen we er 8.000 per maand. Ons doel was tegen 2015 een miljoen eenheden te installeren, maar nu denken we daar al in 2010 mee klaar te zijn.” Grameen Shakti heeft nu 2.000 ingenieurs in dienst en boekt een omzet van 20 miljoen euro.
De zonnepanelen die Grameen Shakti installeert, kunnen vijf uur lang genoeg stroom leveren voor vier lampen, een zwartwit-tv, een radio en een oplaadpunt voor een mobieltje. “Ons systeem kost 260 euro”, zegt Barua. “Mensen betalen maar een klein voorschot, en de rest kunnen ze afbetalen over een periode van twee jaar of langer.” De meeste gebruikers verdienen de installatie snel terug. Ze hoeven geen geld meer uit te geven aan kerosine voor hun oude lampen, en handelaars en ambachtslui kunnen dankzij de betere verlichting langer werken.
Uit de achterkamertjes
Ook in India verlaat de hernieuwbare energie de achterkamertjes. India is al enkele jaren een belangrijke producent van windturbines. Alleen Duitsland, de VS en Spanje halen meer stroom uit windenergie dan India. Ook andere technieken slaan er aan. Het Indiase International Development Enterprise, een bedrijf dat met menselijke spierkracht aangedreven irrigatiepompen maakt die dieselpompen vervangen, en Solar Electric Light Company dat pompen op zonne-energie aanbiedt, krijgen elk duizenden orders per maand binnen, en die aantallen stijgen snel.
“We komen dicht bij een omslagpunt waarbij miljoenen mensen van deze technologieën zullen kunnen profiteren”, zegt Ben Dixon van de Ashden Awards for Sustainable Energy. “De uitdaging is nu de kansen te onderzoeken om deze successen te herhalen op andere plaatsen en in andere projecten.”
Het gat in de markt is in elk geval nog enorm, zeggen de auteurs van een studie die werd uitgevoerd door het Internationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Londen. Wereldwijd hebben twee miljard mensen geen toegang tot stroom, en 1,6 miljard mensen koken nog op open vuurtjes. Vooral lampen en fornuizen op zonne-energie, pompen op hernieuwbare energie en biogasinstallaties lijken veelbelovende technologieën.
Volgens het rapport is de toegang tot krediet essentieel om de grootschalige verspreiding van die nieuwe technieken te laten slagen. Door de stijging van de brandstofprijzen wordt de terugverdientijd van hernieuwbare technieken steeds korter, maar de aanvankelijke investering is voor arme mensen toch vaak te hoog gegrepen. De auteurs van de studie pleiten voor microleningen en overheidssubsidies.