Maoistische staking legt Nepalese leven lam

In de straten Kathmandu en in steden rond de Nepalese hoofdstad wordt er sinds 2 mei gestaakt. Met slogans als “Ontbind deze marionettenregering en maak een nationale regering” is de boodschap van de Maoistische betogers duidelijk.
Minstens 150.000 Maoisten, volgens Nepalese kranten zelfs 700.000, eisen in betogingen het ontslag van eerste minister Madhav Kumar Nepal. Ze willen dat er een nieuwe regering komt rond de Unified Communist Party of Nepal-Maoists (UCPN), de Maoistische partij in Nepal.

Decenniaoud conflict

Van 1996 tot 2006 was er in Nepal een burgeroorlog aan de gang tussen Maoisten en regeringstroepen. Deze ontstond naar aanleiding van het verbod voor de Maoistische Communistische Partij van Nepal om deel te nemen aan de verkiezingen van 1996.
De Nepalese burgeroorlog eiste ongeveer 13.000 levens en kwam in 2006 ten einde na vredesgesprekken. Het wederzijdse vredesakkoord werd door voormalig eerste minister Girija Prasad Koirala en Maoisten-leider Pushpa Kamal Dahal ondertekend en hield in dat de Maoisten hun wapens onder toezicht van de VN plaatsten in ruil voor een regeringsdeelname.

Verkiezingsoverwinning

In 2008 werden er in Nepal voor het eerst verkiezingen georganiseerd waar UCPN terug aan mocht deelnemen. Zij behaalden maar liefst 40 procent van de stemmen, geen absolute meerderheid waardoor een coalitieregering noodzakelijk was. Pushpa Kamal Dahal, leider van de Maoisten, werd Nepals eerste minister.
Begin mei 2009 kwamen er enkele discussies binnen de coalitie waardoor Dahal ontslag nam uit de regering. Aanleiding was het feit dat Dahal 19.000 ex-Maoistische strijders wou integreren in het nationale leger. Het hoofd van het leger was daar niet mee akkoord en werd door Dahal ontslagen. De president aanvaardde dat ontslag niet waarop Dahal zelf ontslag nam.

‘Volk is ons wapen’

Tegen 28 mei 2010 zou de Grondwetgevende Vergadering, waar UCPN samen met zeven andere partijen in zetelt, een nieuwe grondwet uitgeschreven moeten hebben. Die deadline zal volgens UCPN niet gehaald worden want de partijen hebben te verschillende standpunten.
‘Enkel een nationale eenheidspartij onder leiding van Dahal kan vrede in het land verzekeren en een nieuwe grondwet uitschrijven. Iets wat andere politieke partijen niet willen’, aldus Bhusal van UCPN. ‘Wij zullen de wapens niet opnieuw opnemen tenzij de regering ons daartoe dwingt. Het volk is ons wapen en zij staan aan onze kant.’

Geweldloos protest

Ondertussen is de staking in Nepal al drie dagen aan de gang en het einde is nog niet in zicht, meldt Kathmandu Post. De Maoisten zeggen in de krant dat ze gemakkelijk vijftien dagen kunnen blijven. Ze hebben zich georganiseerd en zich verdeeld in groepen zodat ze elkaar kunnen afwisselen.
De gevolgen van de staking zijn nu al te voelen. Scholen en fabrieken zijn gesloten en ook winkels en marktjes zijn slechts twee uur per dag open. Enkel ambulances, watertanks en media worden doorgelaten waardoor de straten van Kathmandu nagenoeg verlaten zijn.
Hoewel er in het begin gevreesd werd voor een gewelddadig protest, lijkt dat niet het geval te zijn. Dahal riep op voor vreedzame protesten en dat wordt door de Maoisten goed opgevolgd. Nepalnews.com spreekt van heel rustig, gedisciplineerd en goed georganiseerd protest. Er zijn tot nu toe nog geen noemenswaardige problemen geweest en de politie moest nog niet tussenkomen.

Onderhandelingen mislukt

De eerste twee dagen van de staking, 2 en 3 mei, werden onderhandelingen opgestart tussen de drie grootste partijen van het land: UCNP, Nepali Congress (NC) en UML. Het overleg ging vooral over de integratie van de ex-strijders in het Nepalese leger, maar er werd geen consensus bereikt.
Eerste minister Madhav Kumar Nepal weigert ondertussen in te gaan op de vraag van de Maoisten. ‘Het leven in Nepal lam leggen, is niet de oplossing om uit deze politieke impasse te komen’, zei Nepal op de Nepalese televisie. ‘Je kan een regering niet neerhalen van op straat, dat is ongrondwettelijk en ondemocratisch.’
Hitman Shakya, lid van UCNP, meldde dat als de regering hun vraag negeert, ze meer betogers op de been zouden brengen om de druk op te voeren. Buitenlandse media rijzen de vraag of de Maoisten verdergaan met dit vreedzame protest of dat er zich een plan B opdringt als de regering geen toegevingen doet.