“Meer democratie moet failliet economisch systeem redden” (VN)

“Op dit kritieke moment moeten we er alles aan doen om te voorkomen dat de wereldwijde crisis, met al zijn vertakkingen, ook een sociale, humanitaire milieutragedie wordt”, zei Miguel D’Escoto, voorzitter van de algemene vergadering van de Verenigde Naties (VN).
“Het is inhumaan en onverantwoordelijk om een Ark van Noach te bouwen waarmee alleen het bestaande economische systeem gered wordt, en de grote meerderheid van de bevolking te laten lijden onder een systeem dat is opgelegd door een onverantwoordelijke, maar machtige minderheid.”
Westen afwezig
Het besluit om een VN-top te houden over de economische crisis, werd met consensus genomen door alle 192 lidstaten. Dat besluit viel tijdens een internationale conferentie over financiering en ontwikkeling, die in november werd gehouden in Doha (Qatar).
Volgens sommige waarnemers is de top belangrijk voor de toekomst van de VN, vooral als het gaat om de rol die het orgaan kan spelen bij het uitwerken van een nieuw, meer democratisch systeem voor wereldwijde financiering en economisch beleid.
Zowel de voorzitter van de Wereldbank, Robert Zoellick, als de baas van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), Dominique Strauss-Kahn, kwamen echter niet opdagen bij de top. Ook is vrijwel geen enkele westerse politieke leider aanwezig. De rijke landen vinden dat oplossingen voor de economische crisis in de eerste plaats van het IMF en de Wereldbank moeten komen.
In totaal stuurden 142 landen delegaties. De meeste deelnemers aan de top komen uit ontwikkelingslanden. Zij buigen zich vandaag over een verklaring die onder meer spreekt over het “versterken van de rol van de Verenigde Naties bij het formuleren van een antwoord op de crisis, het bevorderen van groen en duurzaam herstel en hervorming van instituten zoals het IMF en de Wereldbank, gebaseerd op een eerlijke en representatieve vertegenwoordiging van ontwikkelingslanden.”

Ontwikkelingshulp

De secretaris-generaal van de VN, Ban Ki-moon, gaf tijdens de top aan dat hij zich zorgen maakt over de ontwikkelingshulp, en met name de hulp aan de 49 minst ontwikkelde landen in de wereld.
Westerse landen staken in de afgelopen maanden 18 biljoen dollar in wankelende financiële instituten. Ontwikkelingslanden moesten het in de afgelopen vijftig jaar met ruim 2 biljoen aan hulp doen. Geldgebrek is dus geen excuus meer om op de hulp aan ontwikkelingslanden te bezuinigen, zei Ban.
De Millenniumcampagne van de Verenigde Naties, die gericht is op het uitroeien van extreme armoede en honger wereldwijd, wijst op het grote verschil tussen het bedrag dat in de afgelopen 49 jaar na veel moeizame onderhandelingen en topbijeenkomsten naar de armsten in de wereld ging, en de gigantische bedragen die van de ene op de andere dag gevonden werden om de veroorzakers van de financiële crisis uit de brand te helpen. “Niemand kan nog volhouden dat er geen geld is om de 50.000 mensen die dagelijks door extreme armoede doodgaan, te helpen”, zei Salil Shetty, directeur van de Millenniumcampagne.
De hulp aan Afrika was in de afgelopen jaren tenminste 20 miljard dollar per jaar lager dan beloofd door de leiders van de industrielanden tijdens een topontmoeting in Gleneagles (Schotland) in 2005, zei Ban Ki-moon.  “Als de wereld meer dan 18 biljoen kan mobiliseren om de financiële sector overeind te houden, dan kan er ook 18 miljard gevonden worden om de belofte aan Afrika te houden.”

Draagvlak

De Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) heeft uitgerekend dat de economische crisis ertoe geleid heeft dat 100 miljoen mensen meer honger lijden. In totaal lijden dit jaar een miljard mensen honger.
Op de vraag waarom de rijke landen wel geld in hun banken steken, maar de arme landen negeren, zei Shetty van de Millenniumcampagne: “De leiders van de rijke landen verwachten geen politieke consequenties op korte termijn als ze niets doen om de arme landen te helpen.”
De enige oplossing op lange termijn is volgens hem om draagvlak voor dit soort kwesties te creëren bij het publiek in rijke landen. “De beleidsmakers in rijke landen zien in de hulp aan arme landen niet hetzelfde wederzijdse belang dat ze zien in maatregelen tegen klimaatverandering, de wereldwijde griepepidemie, de zogenoemde oorlog tegen terreur en in iets mindere mate de handel, terreinen waarop de noodzaak van multilaterale actie pijnlijk duidelijk is geworden”, zegt hij.
De rijke landen realiseren zich de mogelijke consequenties als het gaat om Oost-Europa, landen die vlakbij liggen, zegt Shetty. “Maar ze vergeten dat er minder dan twintig kilometer zee zit tussen Europa en Afrika.”