Met pen en briefpapier ten strijde tegen de dictatuur in Rangoon

De briefschrijfcampagne heet “Lucht uw hart” en deed in de eerste week al tienduizenden mensen naar de pen en het speciale briefpapier grijpen dat voor de actie werd ontwikkeld. Het handgeschreven protest lijkt wat archaïsch in tijden van e-mail en weblogs, maar de nieuwe media worden in Birma strikt gecensureerd en gecontroleerd. De organisatoren zijn de “Studenten van generatie ‘88”, een naam die verwijst naar een brutaal onderdrukte studentenopstand voor meer democratie in 1988.

Wie per brief zijn hart uitstort bij Than Shwe, loopt een groot risico en een reële kans op een gevangenisstraf. De Staatsraad voor Vrede en Ontwikkeling (SPDC), zoals de junta officieel heet, houdt meer dan 1100 mensen vast voor opiniedelicten. Het gaat om parlementsleden van de oppositie, boeddhistische monniken, journalisten, schrijvers, studenten en politieke activisten.

Witte kleren

De “Studenten van ‘88” bouwen voort op twee andere succesvolle protestacties vorig jaar. In oktober 2006 verzamelden ze 60.000 handtekeningen onder een petitie voor de vrijlating van oppositieleidster Aung San Suu Kyi. Een meer creatieve actie was de “Witte Campagne”, waarbij de mensen werd gevraagd witte kleren te dragen als teken van eerlijkheid en zuiverheid. Ten slotte was er een meervoudige gebedswake waarbij de bevolking werd aangespoord zich in stilte te bezinnen in kerken, tempels en moskeeën.

Birmaanse oppositieleden zien de protesten als tekenen van groeiende frustratie voor het corrupte en onderdrukkende regime in Rangoon. De prijs van rijst, het basisvoedsel in Birma, steeg in 2006 met 30 procent. Tegelijk huwelijkte juntaleider Than Shwe zijn dochter in een met diamanten bedekt kleed op een bruiloft waar de champagne in stromen vloeide. Het jonge paar kreeg naar verluidt voor miljoenen dollars aan geschenken.

Ook de arrestatie van generaal Khin Nyunt en enkele van zijn aanhangers zette kwaad bloed. De voormalige premier en chef van de geheime dienst had goede contacten met de zakengemeenschap en stond bekend om zijn gematigde standpunten. Bij gedupeerde zakenlui overheerst de indruk dat Than Shwe vooral zichzelf en zijn eigen kliek heeft willen verrijken.

“De mensen doen mee aan de campagne omdat ze het niet meer zien zitten. Ze zijn zo kwaad dat het hen niet langer kan schelen wat de consequenties zijn”, zegt Zaw Min, woordvoerder van de Democratische Partij voor een Nieuwe Samenleving, een oppositiepartij in ballingschap.

Ook de journalisten van het in Oslo gebaseerde radiostation de Democratische Stem van Birma stellen vast dat het ongenoegen toeneemt. “Bij de mensen die in onze programma’s aan het woord komen, klinkt steeds meer woede door”, zegt journalist-in-ballingschap Than Win Htut, “Sommigen lopen een halve dag om bij een telefoontoestel te geraken waar ze het machtsmisbruik en de inefficiëntie van de junta kunnen aanklagen”.