Mexicaanse journalisten censureren uit vrees voor leven

Ongeveer 400 journalisten protesteerden vorige zondag in verschillende steden tegen het geweld dat zo veel Mexicaanse media het zwijgen oplegt. De manifestanten roepen om gerechtigheid en eisen dat de reeks van moorden en ontvoeringen van de recente jaren eindelijk grondig onderzocht wordt door de overheid. Vorige week nog werd het lichaam van 22-jarige fotograaf Daniel Martinez Bazaldua zwaar verminkt teruggevonden. ‘We vragen niet om bodyguards’, zei Jesusa Cervantes, een reporter voor het nieuwsmagazine Proceso. ‘We vragen dat de autoriteiten de wet, de regels en hun plicht nakomen om hun burgers te beschermen.’

Zelfcensuur uit angst

Vooral de media in de noordelijke steden, waar het drugsgeweld het ergste is, doen almaar meer aan zelfcensuur. Heriberto Deander, krantenuitgever in de grote noordelijke stad Reynosa, bevestigt dat zijn journalisten er soms voor kiezen om over bepaalde zaken niet te berichten. ‘We doen het om onszelf en ons personeel te beschermen’, zei hij op donderdag aan Al-Jazeera.

In april concludeerde een onafhankelijke commissie, (het Observatorio de los Procesos de Comunicación Pública de la Violencia) in een nieuw rapport dat de berichtgeving van geweld door de Mexicaanse media in de maanden december, januari en februari drastisch daalde. Printmedia en televisiekanalen in grote steden brachten ongeveer 50 procent minder nieuws over geweld dan in dezelfde periode het jaar daarvoor. Termen als “georganiseerde misdaad”, “moord” en “kartel” werden opvallend minder gebruikt.

Amper bescherming

De Mexicaanse journalisten hebben er nog maar weinig vertrouwen in dat hun regering hen bescherming zal bieden. Na de veelbesproken moord op Regina Martinez, een journaliste van het nieuwsmagazine Proceso, voerde de overheid in juni van vorig jaar een nieuwe wet door. Die maakte van de moord op een journalist een federale misdaad, waardoor alle gevallen door de Procureur-Generaal onderzocht moeten worden. Daar is tot nog toe niet veel van in huis gekomen en de maatregel lijkt dan ook maar weinig drugkartels af te schrikken.

Volgens Article 19, een ngo die zich inzet voor de vrijheid van meningsuiting, is het geweld tegen journalisten en mediapersoneel in Mexico met meer dan 20 procent gestegen in 2012. Medewerker Ricardo González vindt de maatregelen die de overheid neemt onvoldoende. ‘Om journalisten echt te beschermen moeten ze de straffeloosheid omtrent deze gevallen aanpakken.’