Migratie is heet hangijzer in Spaanse verkiezingen

Spanje gaat op 9 maart naar de stembus. De kiezers kunnen onder meer beslissen hoe gastvrij hun land te volgende jaren wordt. Spanje moet mensen van overzee meer mogelijkheden bieden om voor korte of langere tijd mee te draaien in de Spaanse economie en moet tegelijk samen met de herkomstlanden de oorzaken van ongewenste migratie aanpakken, vinden de socialisten. Migranten moeten zich aanpassen en Spanje moet de toestroom van illegalen harder aanpakken, antwoordt de PP, de grootste oppositiepartij.

“Als we de verkiezingen winnen, trekken we de ontwikkelingshulp op en maken we ons sterk voor een grotere opening van de Europese markt”, belooft Jesús Caldera, minister van Werk en Sociale Zaken van de PSOE. “Op die manier stimuleren we de ontwikkeling in de herkomstlanden, waardoor de mensen hun land niet meer uit armoede moeten verlaten.” De Spaanse socialisten wijzen erop dat migranten een grote bijdrage leveren aan de Spaanse economie en dat ze de bevolking op peil helpen houden.

Compensatie voor brain drain

Caldera vindt dat Europa, de VS en Japan ontwikkelingshulp moeten beginnen te verlenen ter compensatie van de vaak goed opgeleide migranten die ze uit veel arme landen opnemen. Met dat geld kunnen vervangers worden opgeleid. Op die manier komt migratie voor de betrokken ontwikkelingslanden niet langer neer op een aderlating aan talent en werkkracht.

De Spaanse regering heeft al stappen in die richting gezet. Spanje financiert in Peru, Ecuador en Senegal bijvoorbeeld de opleiding van vissers die op moderne schepen op volle zee kunnen werken. Spaanse reders vinden daarvoor in eigen land niet meer genoeg kandidaten, waardoor Spanje de beste vissers uit andere landen dreigt weg te halen.

Spanje moet ook veel soepelere migratieformules bedenken, vindt Caldera. Zelf zette hij al een programma op waardoor 700 vrouwen uit Senegal vijf maanden kunnen meerwerken in de aardbeienoogst in Spanje, om dan weer naar huis terug te keren. Het volgende jaar kunnen ze dan opnieuw naar Spanje komen. “Op vijf maanden tijd verdienen ze meer dan in vijf jaar in hun eigen land”, zegt Caldera.

Aanpassen of vertrekken

De conservatieven van de PP vinden dat de Spaanse socialisten zich veel te inschikkelijk tonen. Alle migranten moeten in de toekomst een “integratiecontract” tekenen, stelt de PP voor. Daarin moeten ze beloven dat ze de Spaanse wetten en gewoonten zullen respecteren, Spaans gaan leren, belastingen zullen betalen en zich actief willen inspannen om zich te integreren. Migranten moeten ook beloven dat ze zullen terugkeren naar hun land als ze geen werk meer vinden.

PP-medewerkers verduidelijken dat de Spaanse “gewoonten” waar migranten zich aan moeten houden onder meer betrekking hebben op “hygiëne”, het verbod op genitale verminking en de gelijkheid tussen mannen en vrouwen.

De Spaanse conservatieven willen ook de familiehereniging beperken. De huidige wetgeving biedt gezinsleden van migranten die in Spanje een verblijfsvergunning hebben, ruime mogelijkheden om ook naar Spanje te komen.

Migrantenorganisaties steigeren bij die voorstellen. “Je kan integratie toch niet opleggen in een wet of een contract”, zegt Kamal Rahmouni, de voorzitter van de Vereniging van Marokkaanse Migranten in Spanje. “Krijgen we misschien een catalogus van alle Spaanse gewoonten?”

De kans dat de PP de verkiezingen wint, is klein. In de peilingen heeft de PSOE een voorsprong van 3 tot 4 procentpunten. Volgens minister Caldera zijn ook meer Spanjaarden van plan te gaan stemmen dan de voorbije jaren. Dat zou in de kaart van de PSOE spelen.