Militaire rechtbank Egypte veroordeelt fabrieksarbeiders

“Dit was van bij de start een oneerlijk proces”, zegt Adel Zakaria, woordvoerder van het Centrum voor Vakbond- en Arbeidersdiensten (CTUWS). “Arbeiders mogen niet voor een militaire rechtbank verschijnen, dat is in strijd met de grondwettelijke garanties waar burgerlijke verdachten recht op hebben.”
De acht arbeiders van de Helwan Engineering Industries Company stonden terecht voor het opzettelijk platleggen van de productie, de beschadiging van bedrijfseigendom en de aanval op een ambtenaar tijdens een sit-in op 3 augustus. Ze gingen in staking nadat een stikstofcilinder was ontploft, waarbij een collega om het leven kwam en zes anderen gewond raakten, in een fabrieksafdeling ten zuiden van Cairo die eigendom is van het leger.
“De arbeiders protesteerden tegen nalatigheid van het bedrijf die het leven kostte aan een collega”, verklaart Hafez Abu Seada als advocaat van de beklaagden. “Het was een civiele kwestie waarbij burgers in een militaire fabriek betrokken waren, dit had een burgerlijke rechtbank moeten beslechten.”

Politieke boodschap

Gewoonlijk behandelen militaire rechtbanken zaken met betrekking tot nationale veiligheid of terrorisme. De veroordeling gebeurt meestal snel en streng, en er is geen beroep mogelijk. Activisten stellen aan de kaak dat militaire processen ten onrechte de inzet verhogen, terwijl ze geen oog hebben voor de verdediging. “Het hof verwierp bijvoorbeeld de verzoeken van de verdediging om documenten uit het dossier te kopiëren omdat die militaire geheimen kunnen bevatten”, aldus Zakaria.
Het hof bevond vijf van de beklaagden schuldig aan het beschadigen van fabrieksuitrusting en sprak gevangenisstraffen met uitstel uit tussen zes maand en een jaar, net als boetes van 1000 Egyptische pond (137 euro) voor elk van hen. Drie arbeiders werden volledig vrijgesproken, terwijl de rechter alle acht arbeiders vrijsprak voor de aanklachten van het platleggen van het werk en het aanvallen van de fabrieksvoorzitter, een publieke functionaris.
“Het oordeel was minder streng dan verwacht”, getuigt Abu Seada. “Maar uiteindelijk was dit proces bedoeld als politieke boodschap aan de arbeiders in militaire fabrieken dat stakingen niet worden getolereerd.” Ook mensenrechtenorganisaties als Amnesty International vrezen dat de regering de dreiging van militaire processen gebruikt om arbeiders te intimideren en de ontluikende arbeidersbeweging in de kiem te smoren.

Werkomstandigheden

In juni plaatste de Internationale Arbeidersorganisatie (ILO) Egypte bij de 25 landen die de rechten van arbeiders het zwaarst schenden. Ze ziet de arbeidsomstandigheden er achteruitgaan, en beschuldigt de regering ervan het recht op vakbonden te schenden en veiligheidstroepen in te zetten om acties af te breken.
Het Egyptische Centrum voor Economische en Sociale Rechten (ECESR) telde 478 protesten van arbeiders in 2009, waaronder 184 sit-ins, 123 stakingen en 106 bijeenkomsten en demonstraties. Het merendeel van de protestacties draaide rond onaangepaste lonen en miserabele werkomstandigheden.
Werknemers van de Helwan Company for Engineering Industries verklaren dat de bedrijfsleiding herhaaldelijk de klachten van arbeiders over de onveiligheid in de fabriek naast zich neer heeft gelegd. “In plaats van deze mannen te vervolgen voor gerechtvaardigde eisen op het vlak van de veiligheid op de werkvloer, zouden de Egyptische autoriteiten beter de werkomstandigheden verbeteren”, hekelt Amnesty International.