MO* blikt terug: India ontplofte in 2008

In Jharkhand (en de omliggende 12 deelstaten) woedt een groeiende opstand van de armen, geleid door de maoistische communistische partij -meestal naxalieten genoemd. Volgens Shriprakash Jaiswal, minister in de Indiase regering, kwamen er in India de eerste elf maanden van dit jaar 441 burgers en 217 ordehandhavers om tijdens 1435 incidenten waarbij naxalieten betrokken waren.
In Assam gaat het op de eerste plaats om etnisch nationalisme (Assam is dubbel zo groot als België en telt 34 gewapende groepen), net zoals in de andere noordoostelijke staten. Volgens de South Asia Terrorism Portal vielen er bij separatistisch geweld in het noordoosten dit jaar 1023 doden, inclusief 582 strijders van diverse groepen. In oktober vielern er bij een serie bomaanslagen in Assam zeker 83 doden. De verantwoordelijken daarvoor worden eerder in kringen van Bengalese islamisten gezocht.

Kashmirvallei

In Kashmir loopt al sinds 1980 een opstand die gefundeerd is in het unieke moslimmeerderheidskarakter van de Kashmirvallei. Buurland Pakistan heeft die opstand gevoed en via radicaal islamistische groepen proberen overnemen. Deze zomer barstten de tegenstellingen tussen moslims (vallei) en hindoes (Jammu) volop uit, met meer dan dertig doden als gevolg.
Jaipur was een van de plaatsen waar dit jaar aanslagen plaatsvonden die toegeschreven worden aan (door Pakistan gesteunde) islamistische teroristen. Andere plekken waar bommen afgingen: Ahmedabad, Delhi, Bangalore en Mumbai, natuurlijk. Zelfs met het bloedbad van Mumbai erbij is de tol van dit terrorisme lager dan van de naxalitische of de noordoostelijke opstanden. Dit jaar arresteerden politiediensten ook hindoe-extremisten voor bomaanslagen uit 2006, in Malegaon. De verantwoordelijke chef van het onderzoek werd tijdens de aanslagen in Mumbai als een van de eersten vermoord.
Daarnaast zijn er nog gelokaliseerde bomaanslagen die te maken hebben met plaatselijk ongenoegen. Zo vonden er in het voorjaar bomaanslagen plaats tegen het vertonen van de film Jodhaa Akbar (Rajputs voelden zich beledfigd) en tegen een ironische opvoering van de Mahabaratha (politieke hindoes voelden zich beledigd). De South Asia Terrorism Portal berekent in totaal 2542 doden door terroristisch geweld in India (1 januari - 15 december 2008).

Tijdbom

De onderliggende oorzaken van dit geweld leggen letterlijk een tijdbom onder het economische mirakel dat India beleeft en propageert. Armoede, uitsluiting, gebrek aan investering in het platteland, en een steeds scherper wordende identiteitspolitiek maken van India een gewonde reus, die niet alleen zijn eigen groei in gevaar brengt, maar ook de regionale stabiliteit -als die al zou bestaan. Met buren als Sri Lanka, Bangladesh en Pakistan lijkt India namelijk al snel een baken van rust en beschaving.
In een intussen heftig gecontesteerd opiniestuk schrijft Arundhati Roy dat het geweld in India een terugslag is, ‘het cumulatieve effect van decennia snelle oplossingen en smerige praktijk. De enige manier om het terrorisme onder controle te krijgen (het zou naief zijn te spreken over het beëindigen) is door het monster in de spiegel recht in de ogen te kijken. We staan voor een splitsing in de weg. Op één richtingwijzer staat ‘Rechtvaardigheid’, op de andere ‘Burgeroorlog’. Er is geen derde bord en er is geen weg terug. Kies.’
Roy maakt hierbij wellicht iets te veel abstractie van de politieke belangen van buurlanden als Pakistan of tenminste van de uit de hand gelopen pogingen om India te destabiliseren via kleine, goed bewapende groepen. Toch heeft ze gelijk als ze wijst op de verantwoordelijkheid van de Indiase politiek om een beleid van inclusiviteit en sociale rechtvaardigheid te voeren om gewelddadige jaren als 2008 te voorkomen.