Mobiliteitsprojecten Antwerpen en Brussel saboteren klimaatbeleid

De komende weken worden cruciaal voor het Vlaamse beleid op het vlak van klimaat en infrastructuur. De regering moet beslissingen nemen over het klimaatplan 2013 – 2020 en over extra rijstroken op de Brusselse ring.
De twee domeinen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden: het halen van de uitstootdoelstellingen voor transport is een van de grote knelpunten voor het klimaatplan.

Sleuteldossiers

Europa legt een uitstootbeperking van 30 procent op tegen 2020, en daarvoor moet de uitstoot van transport in ons land met 21% dalen. Maar de nieuwe studie van TML toont aan dat de plannen voor meer weginfrastructuur in Brussel en Antwerpen zo’n daling onmogelijk maken en zelfs kunnen leiden tot een hogere uitstoot.

De uitstoot van het verkeer op en rond de Brusselse ring vertegenwoordigt nu al 13% van de totale uitstoot van wegtransport in ons land. Voor de milieuorganisaties zijn de conclusies dan ook duidelijk. “Klimaatwetenschappers schreeuwen steeds luider dat het klimaatprobleem uit de hand loopt en dat dringende actie nodig is, op alle domeinen”, zegt Joeri Thijs van Greenpeace. “In de discussie over de Brusselse ring kunnen we niet langer zwijgen over de impact van gemaakte keuzes op het klimaat. Deze studie toont duidelijk aan dat het geen optie is om extra rijstroken te voorzien.”

Aanzuigeffect

Thijs wijst er op dat bijkomende weginfrastructuur automatisch leidt tot een groei van het autoverkeer door het zogenaamde aanzuigeffect, vooral op langere termijn. Als dat effect wel in rekening wordt gebracht, blijkt dat de CO2-uitstoot van het verkeer op en rond de Brusselse ring tegen 2025 stijgt met zo’n 10 procent. Alternatieve maatregelen tegen de files, zoals rekeningrijden, investeringen in openbaar vervoer of fietspaden zorgen wel voor een daling van maar liefst 8% en wel op korte termijn.

In Antwerpen, goed voor 18,5 procent van de totale uitstoot van wegtransport in België, geldt hetzelfde principe. Zelfs als het volledige Masterplan, inclusief tramlijnen en fietspaden, er geïmplementeerd wordt, zou de CO2-uitstoot amper dalen.

“De huidige aanpak van milieueffectenrapportages faalt”, besluit Erik Grietens van Bond Beter Leefmilieu. “Iets fundamenteels als het bewezen aanzuigeffect van nieuw verkeer wordt niet of veel te weinig meegenomen, omdat de onderliggende verkeersmodellen daar geen rekening mee houden.” Bovendien, zegt hij, wordt CO2-uitstoot in Vlaamse milieueffectenrapporten als een marginaal gegeven behandeld en niet als een toetssteen voor een beslissing.

Greenpeace en Bond Beter Leefmilieu verwachten daarom dat Vlaamse regering resoluut kiest voor fiscale maatregelen, openbaar vervoer en fietsinfrastructuur om de problemen in Antwerpen en Brussel op te lossen. Dure plannen voor meer asfalt moeten opgeborgen worden, ten voordele van een kilometerheffing voor vrachtwagens en autoverkeer.