Mondiale Belg: Lougue Adama

Zijn vader begreep niet waar dat goed voor kon zijn. Maar zijn moeder hield voet bij stuk: haar jongste zou studeren. Lougue Adama (38) is de jongste uit een gezin van vijftien kinderen. ‘Maar iedereen noemt mij Sita. In Burkina Faso betekent dat: de laatste. Omdat ik de laatste was, mocht ik –als enige–leren lezen en schrijven. Eigenlijk had ik advocaat willen worden, maar die studies konden mijn ouders niet betalen.’
Sita groeide op in Ury, een dorp van drie keer niks. Geen elektriciteit, geen stromend water. Zijn broers en zussen zwermden uit naar Ghana en Ivoorkust, op zoek naar werk. Sita kwam in Togo terecht, waar hij een Brits paspoort op de kop tikte. Gewoon de foto vervangen door je eigen foto –fluitje van een cent. Hij boekte een reis bij Sabena en landde in februari 1995 op Zaventem.
Bij de eerste douanecontrole hadden ze hem al bij zijn kraag. Er zat niets anders op dan asiel aan te vragen. Drie weken transitcentrum. Drie weken Klein Kasteeltje. Hij verhuisde naar de Kempen, waar hij werk vond in een kippenslachterij en in een tapijtenfabriek, en waar hij de liefde van zijn leven tegen het lijf liep.
Zakia Benmansour –dochter van een Belgische moeder en een Algerijnse vader– en Sita zijn nu elf jaar samen. Nadat Sita’s asielaanvraag was afgewezen, trouwden ze. Een schijnhuwelijk, oordeelden de ambtenaren van Vreemdelingenzaken. Het kostte Zakia en Sita handenvol geld om het tegendeel te bewijzen.
Maar het is allemaal goed gekomen –Sita denkt er zonder bitterheid aan terug. ‘Belgen’, zegt hij, ‘zijn prachtige mensen. De meesten toch. Ik heb wel eens een ploegbaas gehad die lid was van het Vlaams Belang en een hekel had aan vreemdelingen. En een jongen op het werk die mij “neger” bleef noemen, heb ik op zijn nummer moeten zetten. Maar praten lost veel op. Ze moeten je gewoon beter leren kennen. Dat hangt toch ook van jezelf af: veel zwarte mensen maken de fout dat ze alleen met zwarte mensen omgaan.’
Als gelovig moslim werd hij lid van de KWB, de christelijke arbeidersbeweging. Waarom zou dat een probleem zijn? ‘Een van mijn zussen in Burkina Faso is getrouwd met een moslim, terwijl ze zelf christen is. Een van mijn broers gelooft nog in de Afrikaanse tradities. Daar is in de familie nog nooit ruzie van gekomen.’
Met zijn allen in de bus naar Duitsland. Avondje toneel. Fotozoektocht. De mannen die voor de vrouwen koken –ga dát eens in Afrika vertellen. Sita raakt niet uitgepraat over de KWB. Hij is intussen ook lid van Wereldsolidariteit en actief betrokken bij een project om in Burkina Faso een dispensarium van fatsoenlijk sanitair te voorzien.
De mensen denken vaak het tegenovergestelde, maar sinds hij in de wegenbouw werkt, weet Sita het zeker: Belgen zijn opener van geest dan Afrikanen. De grappen die ze op de werf onder elkaar vertellen, daar kwam in Burkina Faso gegarandeerd ambras van. Ze lachen wat af, Sita en zijn collega’s. En hij is intussen een echte vakman, al zegt hij het zelf. Klinkers, trottoirbanden, riolering –dat kent hij intussen wel. Wat hij nog zou willen leren: hoe je met meetinstrumenten omgaat, hoe je een grondplan leest. Hij zou wel een cursus willen volgen, bij de VDAB, maar hij krijgt geen vrij van zijn baas. Die kan hem niet missen. En het is eigenlijk wel een fijn gevoel, zegt Sita: niet gemist kunnen worden.