A Most Masculine State

Om de situatie van de vrouw te begrijpen moet men dus eerst de natuur van de staat begrijpen. In verschillende Arabische landen was “de vrouwenkwestie” een belangrijke hoeksteen bij de opbouw van de nieuwe staten. Het nationalisme en de antikoloniale strijd hebben vorm gegeven aan het beleid ten opzichte van de vrouw.

In Saoedi-Arabië was er geen koloniale strijd en ook geen seculier nationalisme. De Saoedische staat werd opgericht op basis van wat Al-Rasheed religieus nationalisme noemt. De naam Saoedi-Arabië refereert niet aan een nationale identiteit maar aan de familie die de staat in 1932 opgericht heeft. Het is het huwelijk tussen Al-Saoed en de doctrine van sjeik Mohamed Abdelwahab dat gestalte heeft gegeven aan het religieuze nationalisme waarop het huidige Saoedi-Arabië gebouwd is. En die doctrine is er een van een vrome staat waar de vrouw symbool van geworden is.

Twee belangrijke elementen komen aan bod. Er is de plotselinge rijkdom die er kwam met de ontginning van de olie en die niet in het voordeel was van vrouwen. Die rijkdom heeft een consumptiemaatschappij gecreëerd en segregatie en uitsluiting in de hand gewerkt. Maar er is ook 11 september, dat voor een omwenteling zorgde in de Saoedische samenleving.

In haar analyse neemt Madawi Al-Rasheed de literatuur die door vrouwen geschreven is onder de loep en identificeert ze twee grote stromingen binnen het veld van vrouwelijk activisme. Vrouwen die los van religie genderkwesties tegen het licht houden en vrouwen die dit binnen het kader van de religie doen. A Most Masculine State helpt niet alleen de situatie van de vrouw begrijpen maar biedt ook toegang tot de complexe Saoedische samenleving. Madawi Al-Rasheed doet aan pionierswerk. A Most Masculine State zal nog jaren een referentie zijn voor veel onderzoekers.

A Most Masculine State. Gender, Politics, and Religion in Saudi Arabia door Madawi Al-Rasheed is uitgegeven door Cambridge University Press. 333 blzn. ISBN 978-0-521-76104-8 (bk.) – ISBN 978-0-521-12252-8