Na de mythen, de feiten

Met uniek cijfermateriaal doorprikt demograaf Nicolas Perrin de beeldvorming over migratie in België. In het Project tot verbetering en ontwikkeling van de Belgische migratiestatistieken brengt hij voor het eerst recente cijfers (2004-2005) over legale migratie en verblijfsvergunningen, visa, asiel, arrestaties en uitwijzingen van illegalen samen. Op vraag van MO* filtert Perrin de opvallendste gegevens uit het onderzoek.

Europese illegalen


In 2004 werden in België 30.426 illegalen gearresteerd. Marokkanen (10%), Algerijnen (9%), Roemenen (8%), Indiërs (8%), Polen (6%), Bulgaren (5%) en inwoners uit ex-Joegoslavië (4%) voeren het lijstje aan. Sinds 2001 is het aantal arrestaties niet gestegen. Perrin: ‘Opvallend is het aandeel van nieuwe of kandidaat EU-lidstaten in de cijfers over gearresteerde illegalen. Eén op vijf gearresteerde illegalen is Roemeen, Pool of Bulgaar. Verder valt op dat je de nationaliteiten die in deze statistiek opduiken niet onmiddellijk terugvindt in de cijfers over legale migratie. Er is in het algemeen dus geen directe relatie tussen legale en illegale migratie.’
illegale migratie zijn geen directe cijfers voorhanden.
Perrin: ‘Het is onmogelijk om precies te zeggen hoeveel migranten illegaal op Belgisch grondgebied verblijven, ze zijn per definitie nergens ingeschreven. Maar cijfers over arrestaties van illegalen vormen wel een indicatie van de omvang van illegale migratie, al houden ze natuurlijk ook verband met de efficiëntie van de politie en het aantal gerichte operaties. Als je de cijfers over lange termijn spreidt, geven ze toch een inzicht in de dynamiek.’

Back to Bulgaria


In 2004 werden 8 op de 10 gearresteerde illegalen onmiddellijk na hun arrestatie vrijgelaten. Bijna de helft kreeg daarbij wel een bevel mee om het grondgebied te verlaten. Eén op vijf belandde in de gevangenis of werd uitgewezen. ‘Wanneer de persoon die illegaal in België verblijft een regularisatieaanvraag heeft ingediend, mag hij niet uitgewezen worden voordat de aanvraag onderzocht is’, verduidelijkt Alain Schmitz van de Dienst Vreemdelingenzaken.
Sommige nationaliteiten worden vrijwel altijd onmiddellijk uitgewezen, andere bijna nooit. ‘De illegalen die het vaakst terug naar huis worden gestuurd, zijn Europeanen’, zegt Perrin. Acht op de tien gearresteerde Bulgaren zonder papieren worden onmiddellijk teruggestuurd. Bulgarije heeft hierover een samenwerkingsovereenkomst met België getekend. Ook met Albanië en Kosovo bestaan gelijkaardige overeenkomsten. Gearresteerde Irakezen, Palestijnen, Algerijnen en Iraniërs zonder papieren worden vrijwel nooit onmiddellijk teruggestuurd.

Visa voor India


In de eerste zes maanden van 2005 zijn bijna 90.000 visa afgeleverd. De meeste visa gingen in die periode naar Indiërs (13.885) en Russen (7.514). Perrin: ‘Je denkt niet spontaan aan die nationaliteiten als je het hebt over migratie naar België. Russen en Indiërs vragen vooral visa van korte duur aan met als reisdoel hun beroepsuitoefening, handel of toerisme. Eens ze zo een visum hebben, kunnen ze eventueel illegaal in België blijven.’
Alain Schmitz: ‘De visumdienst heeft in ieder geval heel wat dossiers opgemerkt van zogenaamde Indiase zakenmannen die zouden werken in de diamantsector, maar eigenlijk naar België komen voor andere redenen. Maar de meerderheid van de Russen en Indiërs respecteert de termijn van hun visa.’
Visa van korte duur worden niet vaak geweigerd. Perrin: ‘Behalve aan Marokkanen en Turken. Ofwél voldoen die niet aan de criteria of vullen ze de aanvraag niet goed in, ofwél doet het consulaat moeilijker.’ Marokkanen en Turken krijgen wel het vaakst visa uitgereikt voor gezinshereniging.

Asielcrisis


In de eerste tien maanden van 2005 zijn 13.204 asielaanvragen ingediend, een lichte stijging tegenover 2004. De meeste asielaanvragen komen van Russen, Serviërs-Montenegrijnen, Congolezen, Irakezen en Slowaken. Perrin: ‘In vergelijking met andere Europese landen blijft het aantal asielaanvragen in België opvallend hoog.
Als Frankrijk of Groot-Brittannië proportioneel met hun bevolking evenveel asielaanvragen zouden binnenkrijgen, zou er sprake zijn van een asielcrisis zonder voorgaande.’ In 2004 telde Frankrijk 65.000 nieuwe asielaanvragen, Groot-Brittannië 34.000. ‘Proportioneel krijgt België dus 1,5 keer meer asielaanvragen te verwerken dan Frankrijk en 2,6 keer meer dan Groot-Brittannië. In 2000 registreerde België proportioneel gezien 6 keer meer asielaanvragen dan Frankrijk en 3 keer meer dan Groot-Brittannië.’
De duur van de procedure blijft een heikel punt. De vluchtelingen die in 2004 in België erkend zijn, hebben gemiddeld 3 jaar moeten wachten tot hun zaak rond was. Perrin: ‘Meer dan 4 op de 10 asielzoekers hebben minstens 4 jaar procedure achter de rug, 1 op 5 heeft vijf jaar op zijn papieren moeten wachten.’

Stabiel Statuut


De helft van de verblijfsvergunningen uitgereikt in 2004 zijn permanente verblijfsvergunningen. Perrin: ‘In tegenstelling tot wat vaak verondersteld wordt, heeft de meerderheid van de migranten in België een stabiel statuut. Ze moeten niet bang zijn om teruggestuurd te worden. Dat is opvallend als je België vergelijkt met andere landen. Enerzijds komt dat omdat heel wat migranten in België Europeanen zijn, die vrijwel systematisch dat soort vergunningen krijgen. Anderzijds heeft België een lange migratiegeschiedenis. Migranten die al lang in België wonen, krijgen het recht om te blijven.’

‘Migratie hoort bij de mens’


‘Migratie is een heel verscheiden gebeuren’, besluit Piet Janssen, directeur van het Vlaams Minderhedencentrum. ‘In de beeldvorming wordt het fenomeen vaak verengd tot Turken en Marokkanen of illegalen en asielzoekers. Maar uit jullie cijfers blijkt een grote verscheidenheid aan nationaliteiten en redenen voor migratie. De enge beeldvorming is nefast omdat het migratie doet overkomen als iets ongewoons. Migratie wordt dikwijls negatief benaderd terwijl het een algemeen voorkomend fenomeen is. Ook in de Vlaamse geschiedenis hebben we migraties gekend, naar het noorden van Frankrijk, Canada en de Verenigde Staten. Migratie hoort bij de mens in zijn zoektocht naar een goed en gelukkig leven.’
Door cijfermateriaal samen te brengen uit het Wachtregister, de Visumdienst van Buitenlandse Zaken en de Dienst Vreemdelingenzaken komt Perrin in zijn onderzoek tot een genuanceerd en uniek beeld van migratie in België. Nicolas Perrin, als demograaf verbonden aan de onderzoeksgroep Studie van Toegepaste Demografie (GéDAP) van de Université Catholique de Louvain (UCL), voerde het Project tot verbetering en ontwikkeling van de Belgische migratiestatistieken uit in opdracht van het Belgisch contactpunt voor het Europees Migratienetwerk, een onderdeel van de Dienst Vreemdelingenzaken.

Reageer op dit artikel

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2789   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2789  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.