Natuurgebied Alaska te koop voor oliebedrijven

“Teshekpuk Lake is het belangrijkste vogelgebied in het Noordpoolgebied”, zegt Stan Stenner, uitvoerend directeur van Audubon Alaska, een van de milieugroeperingen. “Wij zijn niet tegen olie- of gaswinning, maar bedrijven moeten uit kwetsbare regio’s als deze blijven.”

De bijna 160.000 hectare natte natuurgebieden ten noorden en oosten van het Teshekpukmeer werden onder elke andere Amerikaanse regering aangemerkt als beschermd gebied, zegt Nicole Whittington-Evans, plaatsvervangend regiodirecteur Alaska van de Wilderness Society.

In de North Slope van Alaska, een gebied dat zo ongeveer alles omvat tussen Brooks Range Mountains en de Noordelijke IJszee, liggen zowel de grote olievelden van Prudhoe Bay als het Nationale Natuurreservaat (ANWR). Dit reservaat in het oosten is een van de grootste beschermde natuurgebieden ter wereld.

In westen ligt ook het minder bekende Nationale Oliereservaat. Het Nationale Oliereservaat Alaska dient sinds 1923 als noodvoorraad voor de Amerikaanse marine, hoewel destijds weinig bekend was over de omvang. In 1980 schatten Amerikaanse onderzoekers de olievoorraad in de regio op 2,1 miljard vaten olie en 8,5 biljoen kubieke voet aardgas. In 2002 werd die schatting bijgesteld naar respectievelijk 9,3 miljard en 59,7 biljoen.

De olie- en gasrechten voor 1,2 miljoen hectare in het NPRA ging in 1999 in de verkoop en in 2002 volgde nog eens 1,2 miljoen hectare. In 2004 werden opnieuw rechten verkocht voor 400.000 hectare. De verkoop van ruim drie miljoen hectare op 27 september is inclusief het gebied ten noorden van het Teshekpukmeer. Dat gebied zou zo’n 2 miljard vaten winbare olie bevatten, volgens het Bureau voor Landmanagement (BLM). Het ontginnen van die olie maakt de VS minder afhankelijk van de import van olie.

Gezien de status van de regio als natuurgebied, heeft BLM enkele beperkingen gesteld aan de oliewinning. Zo zijn er grote gebieden waar niets gebouwd mag worden voor permanent gebruik. Wel mogen er leidingen worden aangelegd.

Ganzen en andere watervogels gebruiken Teshekpuk Lake als gebied om te ruien en broeden. Activiteiten die door aanwezigheid van mensen gemakkelijk verstoord kunnen worden, zegt Senner. Als vogels ruien zijn ze tijdelijk niet in staat om te vliegen en een gemakkelijke prooi voor roofdieren. “Een overvliegend vliegtuig of een helikopter kan grote paniek veroorzaken onder de ganzen”, zegt hij. Mensen zijn op de vlakke toendra al van grote afstand te zien en zullen de vogels op de vlucht jagen, waardoor ze onnodig energie verspillen en niet kunnen eten. “Het is onmogelijk naar olie te boren zonder de vogels te storen”, aldus Senner.

De olie-industrie in Alaska kent een geschiedenis van incidenten. In maart van dit jaar zorgde een groot lek in een pijpleiding van British Petroleum (BP) ervoor dat meer dan een miljoen liter ruwe olie over de bevroren toendra bij de Noordelijke IJszee stroomde. Alleen de ramp met de olietanker Exxon Valdez in 1989 was nog dramatischer. De schoonmaakwerkzaamheden voor die ramp duren nog tot op de dag van vandaag voort. Alaska heeft deze zomer opnieuw 92 miljoen dollar gevraagd van Exxon Mobil om de beschadigde natuur te herstellen. BP heeft de olieproductie tijdelijk stilgelegd om kilometers verroeste pijpleiding te vervangen.

“Er lekt dagelijks olie in de North Slope”, zegt Whittington-Evan. “Net voordat BP de leiding afsloot, was er opnieuw lekkage.” Tussen 1996 en 2004 werden ruim 4500 gevallen van lekkage genoteerd, inclusief gevallen waarbij dieselolie, smeermiddelen en chemicaliën werden gelekt, zegt ze. “Er bestaat een lange lijst met problemen en niet-gehouden beloften”, zegt Whittington-Evan. “Maar een ding is in ieder geval duidelijk: olie- en gaswinning kunnen niet samengaan met goed natuurbeheer.”

De Audubon Society en enkele andere milieugroeperingen proberen via de rechter de verkoop op 27 september tegen te houden. “In grootste deel van het gebied dat in 1999 werd bestemd voor oliewinning, is nog niet eens onderzocht hoeveel olie en gas er zit”, zegt Senner. “En nu willen ze er nog eens miljoenen hectares extra aan toevoegen. Waarom zo’n haast?”