Nepalese politici zweren strijd tot monarchie valt

Dit wordt ons laatste gevecht met de koning. Er komen geen compromissen meer, zegt Sujata Koirala van de Nepalese Congrespartij. Afgelopen weekend staken politici van de Nepalese Congrespartij, de Nepalese Democratische Congrespartij, de marxistisch-lenistische Nepalese Communistische Partij UML, het People’s Front Nepal en de Nepal Sadbhavana Partij de koppen bij elkaar in Bangkok.

De politieke onrust in Nepal is groot. Tijdens grote betogingen tegen de Nepalese koning in de hoofdstad Kathmandu en 22 andere steden zijn sinds maandag minstens 700 mensen opgepakt, zegt de Nepalese Democratische alliantie. De meeste arrestaties vonden plaats in Janakpur, een oostelijke stad aan de grens met India. De UML schat dat 500 van haar leden werden opgepakt.

We moeten dit autocratische systeem verslaan. We zullen op straat blijven komen. In het begin waren de Nepalezen bang om buiten te komen. Maar nu zijn ze dat niet meer, zegt Koirala. De maoïsten willen verkiezingen die leiden tot de oprichting van een raad die de grondwet herziet - dat is hun hoofdeis. Hier in Bangkok zijn alle politieke partijen aan die eis tegemoet gekomen, zegt Rajan Bhattarai van de UML. Hoe we die verkiezingen houden […], is iets wat we tijdens onze onderhandelingen met de maoïsten moeten bekijken.

De vijf politieke partijen kwamen overeen samen een overgangsregering te vormen nadat de koning van de macht is ontheven. Deze overgangregering kan dan volgens Bhattarai de weg vrijmaken voor verkiezingen die leiden tot de grondwetgevende raad.

De maoïstische rebellen vechten al negen jaar lang voor de oprichting van een communistische republiek in Nepal. Bij de bloedige strijd tussen overheid en rebellen vielen al meer dan 11.000 doden. Precies omdat hij vond dat zijn regering de opstand niet onder controle kreeg, trok koning Gyanendra op 1 februari alle macht naar zich toe.

Sinds de coup kreeg de koning internationale kritiek omwille van de arrestaties van honderden politici, activisten en journalisten. De leiders van alle grote politieke partijen staan nog steeds onder huisarrest. Alleen voormalig premier Sher Bahadur Deuba werd afgelopen weekend vrijgelaten, mogelijk als charmeoffensief naar de jaarlijkse vergadering van de Mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties in Genève.

Vorig jaar ontsnapte Nepal daar dankzij de Verenigde Staten en India op het nippertje sancties. Dit jaar liggen de kaarten nog slechter. Tot overmaat van ramp duiken recent ook geruchten op dat koningsgezinde veiligheidsdiensten vorige maand dorpelingen uit het westelijke district Kapilvastu aanmoedigden buren met sympathie voor de maoïsten te vermoorden en hun huizen in brand te steken. Naar verluidt kwamen meer dan twintig dorpelingen om en gingen meer dan 70 huizen in vlammen op.

We roepen de internationale gemeenschap op de hulp aan Nepal op te schorten tot de koning de macht teruggeeft aan het volk, zegt Koirala. Vorige week stelde de Wereldbank een deadline van twee maanden aan het bergkoninkrijkje. Als de politieke spanningen dan nog voortduren en de mensenrechtensituatie niet is verbeterd, zet de Bank zijn projecten in Nepal stop. (ADR/PD)