Ngo's vrezen voor EU-hulp aan middeninkomenslanden

Om de efficiëntie van haar ontwikkelingshulp te verhogen overweegt de Europese Commissie te snijden in de hulp aan middeninkomenslanden.

“Op de lijst van middeninkomenslanden staan de opkomende economieën India en China, maar ook Senegal, Congo, Zambia, Ghana en Namibië”, zegt Laura Sullivan, EU-expert bij de internationale ngo ActionAid. “We mogen niet vergeten dat 75 procent van de armste mensen ter wereld in middeninkomenslanden wonen. Het risico bestaat dat wordt gesneden in ontwikkelingshulp voor landen die ze nog steeds nodig hebben.”

Zambia

“Zambia bijvoorbeeld is een land waar twee derde van de bevolking van minder dan 2 dollar (1,40 euro) per dag leeft”, zegt Sullivan. “De kloof tussen rijk en arm is er enorm. Terzelfder tijd is Zambia onlangs in de categorie van middeninkomenslanden ondergebracht. Wat betekent de nieuwe EU-strategie voor Zambia? We maken ons zorgen dat, als je de kraan van de ene dag op de andere dichtdraait, uiteindelijk de mensen het slachtoffer zijn.”

Natalia Alonso, hoofd van het EU-bureau van Oxfam International zegt: “Hulp heeft de bedoeling de armoede terug te dringen. Het moet geboden worden waar het nodig is. Middeninkomenslanden zijn uitgerust met regeringsstructuren en –functies, dus dat is de plaats waar hulp het meest efficiënt is. Hier kan ze ten volle de hulp bewerkstelligen. Terwijl het zeer moeilijk is om daadwerkelijke verandering teweeg te brengen in kwetsbare staten.”

Brazilië, India en China

Volgens de Commissie is nog geen beslissing genomen over dit punt. “We zullen inderdaad snijden in de officiële ontwikkelingshulp aan landen die ze niet langer nodig hebben”, zegt Catherine Ray, woordvoerder van Europees Commissaris voor Ontwikkeling Andris Pielbags. “Dit gaat over opkomende economieën als Brazilië, India en China. Maar dat betekent niet dat we de hulp helemaal stopzetten. We zullen blijven doneren aan het Global Fund tegen aids, tbc en malaria, en we blijven ook andere initiatieven in Brazilië, India en China steunen.”

De Europese Commissie bestudeert nu welke middeninkomenslanden officiële ontwikkelingshulp moeten blijven krijgen en welke landen meer gebaat zijn bij “andere, meer specifieke vormen van financiering”, zegt Ray. “Uiteraard zullen we daarbij rekening houden met de graad van ongelijkheid en kwetsbaarheid.”

Rol van privésector

De ngo’s zijn vooral bezorgd over de rol van de privésector. Laura Sullivan van ActionAid heeft er geen probleem mee dat er geld gaat naar de privésector gaat zolang het voor binnenlandse kleine en middelgrote bedrijven bedoeld is. “Daar kun je echt het verschil maken in het leven van de mensen. We hebben al te vaak gezien dat publieke middelen naar buitenlandse multinationals gingen via de Wereldbank.”
“Als we de privésector erbij betrekken, heeft die dan dezelfde doelstelling als wij, namelijk het terugdringen van de armoede?” vraagt Natalia Alonso van Oxfam zich af. Volgens Alonso is de Europese Commissie zeer vraag over de rol van de privésector.

“Als je groei wil, heb je de privésector nodig”, zegt Pielbags’ woordvoerder Catherine Ray. “Dus is de eerste doelstelling  van de commissaris een lokale privésector te ontwikkelen. Economieën in Afrika, Latijns-Amerika en Azië groeien. Een aantal landen is op weg om armoede uit te roeien. Ze beginnen banen te creëren en buitenlandse investeringen aan te trekken. Dan is het niet onze taak meer om hulp te bieden. We willen deze landen helpen om de voorwaarden te creëren voor meer groei. Op een duurzame manier: gericht op de lange termijn, met de respect voor het milieu en eerlijk verdeeld.”

De Europese Unie is ‘s wereld grootste donor van officiële ontwikkelingshulp. Met 53,8 miljard euro waren de EC en de lidstaten vorig jaar goed voor meer dan de helft van de wereldwijde ontwikkelingshulp. De Commissie beheert hiervan 11 miljard euro.