Nieuwe economische grootmacht in de maak

De export vanuit China naar de 22 lidstaten van de Arabische liga steeg vorig jaar tot 62,3 miljard dollar. In 2001 was dit nog maar slechts 7,2 miljard. Het exportdeel van China naar de landen in het Midden-Oosten steeg van 2,7 naar 4,4 de afgelopen 6 jaar. Aan de andere kant verdubbelde de import uit China naar 6,2 procent.

Olie

Het grootste deel van de handel (40 procent) bestaat uit olie. China importeert meer dan een vijfde van zijn olie uit Saudi Arabië. De Arabische wereld heeft nog genoeg olieoverschotten, en de boomende Chinese economie heeft vooral energie nodig. De Arabische landen hebben dan vooral interesse in goederen die China heel goedkoop maken, zoals textiel. Het komt goed uit dat China daar juist een overschot van heeft. Verwacht wordt dat China tegen 2015 70 procent van zijn olie uit de GCC-landen zal importeren. Ter vergelijking, nu importeert de VS ongeveer 20 procent van zijn olie uit die landen.
Maar de handel draait niet enkel op olie. Ook heeft China veel interesse in aluminium of fosfaat, dat in de productie een hoge energiekost vergt. Zelfs als de olieprijs zou instorten, dan nog zou volgens Ben Simpfendorfer, een economist bij de Royal Bank of Schotland in Hong Kong, de handel nog verder gaan. De Arabische wereld voelt zich aangetrokken tot het Chinese economiemodel. Dat staat garant voor een snelle economische groei en politieke stabiliteit. China langs zijn kant, zal nooit om een regimewissel vragen. Verder is er de afname van de handelsakkoorden tussen de Arabische wereld en de VS. Na 11 september is het wantrouwen van de VS ten opzichte van het Midden-Oosten groot. Daardoor hebben verschillende westerse landen hun visaquota verstrengt. China heeft dit echter niet gedaan. Handelsbezoeken aan China kunnen dus gewoon blijven doorgaan.

Nieuwe bilaterale grootmacht?

Het enige wat hen nog in de weg staat, is de taalbarrière. Heel weinig Chinezen spreken Arabisch en omgekeerd is het aantal ook beperkt. Op korte termijn kan dit de groei vertragen. Geen van beide culturen heeft echte experts op het vlak van bilaterale contacten.
De echte impact van de handelsrelatie zal pas duidelijk zijn als de economische crisis is afgelopen en de traditionele economische machten zich hebben hersteld. “Maar om te stellen dat het Midden Oosten de VS en Europa zullen vervangen als belangrijkste handelspartner is het nog te vroeg”, zegt Xu Changwen, een researcher aan het Chinese ministerie van Handel. Volgens Ben Simpfendorfer willen de twee historische grootmachten hun culturele en economische invloed in de wereld herstellen. De totale handelsovereenkomsten blijven voorlopig echter klein in verhouding tot de handelsbelangen met de Verenigde Staten in beide regio’s. Door hun kennis zijn ze veel gevraagd door bedrijven in de regio.

Impact crisis laag in Midden Oosten

Het Menapgebied (Midden Oosten, Noord-Afrika, Afghanistan en Pakistan) zal overigens de economische crisis relatief goed doorstaan. Dat maakte het IMF zondag bekend in Dubaï. Voor 2009 wordt voorspeld dat de economische groei zal dalen naar 2,6%, in vergelijking met 5,7 procent groei in 2008. De beperkte impact heeft vooral te maken met het voorzichtigere economisch en financieel beleid. Het kan ook terugvallen op grote oliereserves om de impact van de recessie te beperken.
“Daardoor zal de regio veel vlugger herstellen van de recessie dan de traditionele grootmachten. Ook de economische banden met Azië zullen bijdragen dat de volgende kwartalen de economie zich zal herstellen”, stelt Dr. Nassar Al Saidi, hoofdeconoom bij het Dubaï Internationaal Financieel Centrum (DIFC). “We mogen deze kans niet missen om de nieuwe positie van de Golf Coöperatieraad (GCC) in de nieuwe globale economische architectuur.”