Niger en Frankrijk onderhandelen over winst uraniumontginning

Pure chantage

Het dispuut tussen beide partijen gaat over de implementatie van de nieuwe mijnwetgeving die Niger aannam in 2006. Het staat het land toe de taksen op uraniumontginning te verhogen. Areva weigert zich echter te onderwerpen aan de nieuwe regelgeving en wil de fiscale vrijstellingen uit de vorige overeenkomst behouden zien voor de volgende tien jaar. Het voorbije ontginningsakkoord liep af op de laatste dag van 2013, tot nu toe blijven de onderhandelingen zonder resultaat.

Tezamen met het verstrijken van de einddatum gingen de twee mijnen Somaïr en Cominak dicht voor “een routineonderhoud”. Oxfam beschouwt het als pure chantage. Werknemers tijdelijk ontslaan is een typisch verschijnsel dat opduikt bij zulke onderhandelingen om de angst voor werkloosheid aan te wakkeren. Daarnaast gebruikt de Franse multinational de dreiging van een dalende globale vraag naar uranium om Niger onder druk te zetten. De nucleaire ramp van Fukushima in 2011 zou immers de winstgevendheid van de uraniumontginning in gevaar brengen.

Franse wereldleider

Areva is wereldleider op vlak van nucleaire energie en voor negentig procent in handen van de Franse staat. Hoewel uranium zeventig procent van Nigers export uitmaakt, bedraagt het nog geen zes procent van het BBP. Niger, een van de armste landen ter wereld, hoopt deze keer een betere deal te sluiten met Areva die grotendeels afhankelijk is van Niger als zijn grootste uraniumtoeleveraar. In de Human Development Index van de Verenigde Naties sluit Niger de lijst onderaan af. Bijna de helft van de bevolking moet met minder dan 1,25 dollar per dag overleven.

Al vier decennia lang ontgint Frankrijk uranium in zijn voormalige kolonie. Uit een rapport van Oxfam blijkt dat Areva’s twee mijnen in 2010 uranium produceerden ter waarde van meer dan 3,5 miljard euro. Slechts dertien procent van het bedrag kwam Niger ten goede. Het Franse energiebedrijf ontkracht die cijfers en beweert dat tachtig procent van de inkomsten sinds het ontstaan van het mijnbouwbedrijf naar Niger zijn gegaan. Een verhoging van de financiële vergoeding aan Niger zou de exploitatie volgens Areva onrendabel maken.