Obama maakt werk van vrijhandelsakkoorden

De akkoorden, die oorspronkelijk onderhandeld werden door de regering van George W. Bush, leveren volgens zowel Obama als het Republikeinse leiderschap veel extra banen op in de VS. De Amerikaanse vakbonden zijn echter tegen de akkoorden.

Obama benadrukte begin deze week in een verklaring dat de handelsovereenkomsten het gemakkelijker maken voor Amerikaanse bedrijven om hun producten te verkopen in Zuid-Korea, Colombia en Panama. Dat zou de export stimuleren en banen creëren.

De AFL-CIO, de grootste vakfederatie in de VS, stelt echter dat de overeenkomsten leiden tot export van banen en verrijking aan de top van de bedrijven.

“Volgens het Economic Policy Institute, gaan als gevolg van een overeenkomst met Korea 159.000 banen verloren in de VS. Colombia is nog steeds de gevaarlijkste plek ter wereld voor vakbondsleden. Vorig jaar werden 51 vakbondsleden vermoord en dit jaar waren dat er tot nu toe 22. En Panama, waar werknemersrechten routinematig geschonden worden, staat bekend als walhalla voor belastingontduiking en witwassen”, aldus de vakfederatie in een gisteren (dinsdag) uitgegeven verklaring.

Auto-industrie

Andere critici beschuldigen Obama van verraad aan zijn verkiezingsbeloften. “Nu de werkloosheid op 9 procent ligt en er brede oppositie bestaat tegen meer handelsakkoorden in NAFTA-stijl, is het tamelijk schokkend dat de president plotseling drie oude akkoorden van Bush van stal haalt”, zegt Lori Wallach, directeur van Public Citizen’s Global Trade Watch. “Akkoorden waarvan studies van de overheid zelf zeggen dat ze het Amerikaanse handelstekort zullen laten oplopen.”

De drie vrijhandelsakkoorden werden in 2006 door de regering-Bush onderhandeld, maar ze bereikten nooit het Congres als gevolg van felle tegenstand van de Democraten die in datzelfde jaar een meerderheid haalden in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden.

Om de akkoorden acceptabel te maken voor de Democraten, heronderhandelde Obama sommige bepalingen. In de overeenkomst met Zuid-Korea, de belangrijkste van de drie, haalde hij Seoel over om de VS meer tijd te gunnen om de importbelasting op Koreaanse auto’s uit te faseren.

Bij Colombia, dat recentelijk een vrijhandelsakkoord ondertekende met de Europese Unie (EU) en Canada, werd een ‘Labour Acton Plan’ onderhandeld, dat moet garanderen dat Bogota een aantal stappen zet om arbeidsrechten te verbeteren en vakbondsleiders te beschermen.

Aan de zorg over belastingtransparantie in Panama werd tegemoet gekomen met de goedkeuring van een nieuwe Belastinginformatie - en Uitwisselingswet met de VS door Panama.

Om voldoende steun van de Democraten te krijgen, hernieuwde de regering-Obama ook het Trade Adjustment Assistance-programma (TAA), een programma dat werknemers ondersteunt die hun baan kwijtraken als gevolg van outsourcing of buitenlandse concurrentie.

Winnaars en verliezers

Zowel de regering als het bedrijfsleven willen snelle goedkeuring van de akkoorden. Die goedkeuring kan er volgende week al zijn, als de Zuid-Koreaanse president Lee Myung-bak de Verenigde Staten bezoekt.  

De vrijhandelsakkoorden zijn een grote overwinning voor Amerikaanse bedrijven die multinationaal actief zijn. Volgens een recente studie van de Amerikaanse Kamer van Koophandel, die groot voorstander is van vrijhandelsakkoorden, kunnen de VS bijna 400.000 banen en 40 miljard dollar aan exportinkomsten verliezen als de akkoorden niet goedgekeurd worden.

Sceptici noemen de schattingen van de regering en de Kamer van Koophandel misleidend. Net als bij NAFTA, zeggen zij, zullen de belangrijkste profiteurs van de vrijhandelsovereenkomsten de multinationals zijn, en niet de werknemers.

“Zoals altijd bij dergelijke overeenkomsten, zijn er winnaars en verliezers”, zegt John Feffer, Korea-specialist bij het Institute of Policy Studies. “Het probleem is dat de winnaars de rijke spelers zijn, namelijk de Amerikaanse en Zuid-Koraanse producenten en financiële instituten. De verliezers zijn Amerikaanse arbeiders, Koreaanse boeren en wellicht het milieu in beide landen.”