Obama verwacht geen wonderen tijdens Aziëreis

Japan en Zuid-Korea zijn de traditionele partners van de VS in Azië. Het bezoek van Obama aan die landen is dus vooral toegespitst op het aanhalen van de banden met Amerika.
Niemand verwacht dat er veel concrete resultaten zullen voortvloeien uit de ontmoetingen tussen de VS-president en zijn Aziatische collega’s. Daarom zal Obama dit compenseren met publieke optredens, waaronder persconferenties in Tokio, Seoel en Peking. In Japan houdt hij ook een toespraak over de betrekkingen tussen de VS en Azië. En in het stadhuis van Sjanghai zal hij lokale jongeren ontmoeten.

Militaire basis

In Japan ontvangt de kersverse premier Yukio Hatoyama de Amerikaanse president. Bovenaan hun gesprekslijstje staat de herschikking van de VS-basis op het eiland Okinawa, waar twee derde van de Amerikaanse militairen in Japan gelegerd is.
Sinds drie soldaten in 1996 een twaalfjarig meisje verkrachtten, is de relatie tussen de bevolking en de militairen er steil bergafwaarts gegaan. Zondag betoogden 21.000 mensen tegen de aanwezigheid van de Amerikaanse troepen op het Japanse eiland.
Deskundigen denken niet dat er tijdens het bezoek van Obama een oplossing uit de bus zal komen. “De Democratische Partij van Japan (DPJ) was tot twee maand geleden nog nooit aan de macht, dus de Amerikaanse president mag niets forceren”, zegt Richard Bush van de denktank Brookings Institution. “Maar het Japanse volk staat achter de alliantie met de VS, wat een afhandeling van het probleem in de toekomst vergemakkelijkt.”

Vrijhandelsakkoord

Na Japan zet Obama koers naar Seoel, waar hij het moet hebben over de vrijhandel tussen Zuid-Korea en de VS. De groeiende Amerikaanse aanwezigheid op de Koreaanse automobielmarkt is een pijnpunt in die onderhandelingen. Voor de noodlijdende Amerikaanse automobielindustrie is deze relatief jonge afzetmarkt erg belangrijk, maar timing en schaal zijn verbonden aan de politieke context.
Ook Noord-Korea staat op de agenda in Seoel. Onlangs kondigde het Witte Huis aan dat het – waarschijnlijk nog dit jaar – een team naar Pyongyang stuurt om de gesprekken over nucleaire ontwapening aan te zwengelen.

Samenwerking

Tijdens zijn vierdaagse bezoek aan China moet Obama het over een andere boeg gooien. In het licht van de economische crisis wil hij nieuwe terreinen vinden voor Amerikaans-Chinese samenwerking.
De VS wil de Chinese goederenconsumptie zien groeien, nu benut China zijn enorme productiecapaciteit hoofdzakelijk voor export. De Amerikaanse regering zal het niet makkelijk hebben dit idee te verkopen, aangezien de Volksrepubliek de grootste geldschieter van de VS is.
Obama liet ook weten dat hij het met zijn Chinese tegenhanger Hu Jintao wil hebben over de wisselkoers en klimaatsverandering. Kopenhagen zal daar een van zijn. De twee landen met de meeste CO2-uitstoot zullen moeten samenwerken om in december zinvolle voorstellen te kunnen doen om de klimaatsverandering te counteren.