Olifanten te goed beschermd

Vooral de stroperij decimeerde in de jaren 80 het olifantenbestand in Burkina. Bijkomende problemen zijn de kwetsbare vegetatie in het Sahelland en de waterschaarste waarmee het land geregeld af te rekenen heeft. Net als in de andere landen van West-Afrika waar nog olifanten voorkomen, zijn de leefgebieden van de dikhuiden bovendien klein en versnipperd.

De olifant is al sinds 1974 beschermd in Burkina, maar pas in de jaren 80 begon de overheid een actief beschermingsbeleid te voeren. Er werden onder meer jachtreservaten afgebakend om concessiehouders en de plaatselijke bevolking in staat te stellen meer te verdienen aan de Burkinese natuurrijkdom. In die gebieden krijgen toeristen de kans olifanten of andere bedreigde diersoorten te observeren, en kunnen jagers niet beschermde soorten op een gecontroleerde manier op de korrel nemen. Zowel de jagers als de concessiehouders betalen rechten aan de dorpen in de omgeving van de natuurgebieden. De concessiehouders financieren er ook de bouw van scholen en ziekenposten en het boren van waterputten. De overheid vergoedt boeren die hun oogst verloren zagen gaan omdat er een kudde olifanten doorheen ploegde.

Door die regelingen werden zowel de jagers als de mensen uit de buurt betrokken bij de natuurbescherming. Vroegere stropers leiden toeristen rond of helpen de concessiehouders jachtpartijen te organiseren. Volgens de regering hebben die nieuwe activiteiten al 500 permanente en 1200 tijdelijke banen doen ontstaan.

In het dierenrijk varen niet alleen de olifanten wel bij die aanpak. Ook andere zeldzame soorten als nijlpaarden en trapganzen gaan erop vooruit in de Burkinese reservaten. Maar de aangroei van het olifantenbestand begint nu zorgen te baren. Lassane Sawadogo, directeur Fauna en Jacht van het ministerie van Milieu, vindt dat er in Burkina alweer te veel olifanten leven. Maar de regering weet nog niet hoe ze het evenwicht weer kan herstellen.

Ook Karim Yé, een boer en jachtgids uit Boromo in het westen van Burkina, oordeelt dat de groeiende olifantenpopulaties een echt probleem beginnen te worden. Maar volgens hem zou het verkeerd zijn de beschermingsmaatregelen terug te schroeven – “dan zijn we meteen weer bij af.” Volgens hem moet de druk op de olifantengebieden verminderen, zodat de dikhuiden niet gaan rondzwerven.

Sommige concessiehouders dringen er al twee jaar op aan af en toe enkele olifanten te mogen schieten. Op die manier zou de aangroei van de kuddes in de hand kunnen worden gehouden, en kunnen zij extra geld verdienen dat in de reservaten kan worden geïnvesteerd. Maar de olifant wordt internationaal beschermd. Tegenstanders van het heropenen van de jacht stellen dat daardoor het hek weer van de dam zou zijn voor de stropers.

Tot hiertoe heeft de regering enkel toelating gegeven de bestanden van nijlpaarden uit te dunnen. Boeren en vissers in het westen en het oosten van het land klagen dat die soort voor steeds meer overlast zorgt. Eind de jaren 90 telde Burkina minder dan 100 nijlpaarden, maar nu zijn er alweer meer dan 700. (PD)