'Olympische Spelen worden Peking fataal'

Als de Spelen op 8 augustus starten, zal er van een watercrisis weinig te merken zijn. In de hele stad zijn nieuwe fonteinen en waterpartijen gebouwd. Maar de werkelijkheid ziet er minder mooi uit. De roeiwedstrijden worden gehouden op een uitgedroogde rivier die opnieuw tot leven is gewekt met water uit een naburige rivier dat via een dertien kilometer lange pijpleiding afgeleid is.
De tweehonderd rivieren en beken in Peking drogen langzaam op en de reservoirs zijn bijna leeg, blijkt uit een rapport van de Canadese onderzoeksorganisatie Probe International. Meer dan twee derde van de watervoorziening in de stad komt van grondwater dat op een kilometer diepte opgepompt moet worden. De auteurs van het rapport benadrukken dat de Chinese overheid de informatie over de watercrisis top secret houdt.
‘Groene Spelen’
De prominente onderzoeksjournaliste Dai Qing hekelt de voortdurende expansiedrift van de Chinese overheid. “Zogenaamde ‘Groene Spelen’ organiseren in een stad met een enorm tekort aan water, is tegenstrijdig”, zegt ze. “Jammer genoeg beseffen de overheid en de inwoners niet hoe ernstig de watercrisis in deze stad is.”
Ook volgens Grainne Ryder van Probe International wist de overheid in Peking al goed dat de stad de waterbehoefte van Olympische Spelen niet zou kunnen dragen. “De crisis begint en eindigt niet met de Spelen”, zegt ze. “Maar die Spelen versnellen het probleem wel”.
Peking ligt in een droge noordelijke vlakte die regelmatig geteisterd wordt door zandstormen. Het watergebruik tijdens de Spelen is dan ook enkel mogelijk door water steeds dieper op te pompen of het af te leiden uit andere provincies. Die moeten het dan maar met wat minder water stellen. In de provincie Hebei zitten boeren daardoor zonder water om hun velden te irrigeren en komt ook de industrie in het nauw. “Hebei zit zelf al met een watertekort van miljarden kubieke meters per jaar”, zegt Feng Qiancheng, directeur van het Waterbureau van de provincie. “We geven met de ene hand water aan Peking, en moeten met de andere hand bedelen in de buurprovincie.”
Elders water zoeken
De Chinese planners proberen het water via enorme projecten naar de hoofdstad te leiden. Het meest ambitieuze plan wil jaarlijks miljarden kubieke meters water uit de Blauwe Rivier pompen en dat via kanalen van soms meer dan duizend kilometer lang naar de hoofdstad leiden. Het hele project zal naar schatting meer dan veertig miljard euro kosten, ruim het dubbele van de enorme Drieklovendam.
“De voorstanders van dergelijke plannen denken Pekings dorst gewoon te kunnen lessen door water uit de Blauwe Rivier af te leiden”, zegt het rapport. “Alsof het aftappen van de langste rivier in China geen gevolgen heeft voor de miljoenen mensen in Shanghai en het zuiden van China.”
In januari begonnen Chinese ingenieurs al miljoenen kubieke meters water af te leiden uit de Gele Rivier zo’n vierhonderd kilometer verderop. Het water werd opgeslagen in het Baiyangdian-meer ten zuiden van Peking. Vier andere reservoirs in de provincie Hebei moeten nog eens 400 miljoen kubieke meter water klaarhouden tegen het begin van de Spelen.
“Maar zelfs als al die projecten slagen zou Peking nog enorme hoeveelheden water uit de grond moeten halen”, zegt Ryder. Ze voorspelt dat de Chinese hoofdstad binnen vijf tot tien jaar zonder water zal komen zitten en voor de keuze zal staan: de hoofdstad verhuizen, of delen van de industrie en de bevolking verhuizen. “Ik denk dat het geleidelijk aan zal gaan. Verschillende industrieën zullen wegtrekken en uiteindelijk zal de economie inklappen.”