Olympische Spelen zetten drugsdealers mes op de keel

Het land, dat bekend staat om de vele executies, heeft behoedzaamheid beloofd en laat daarom alle doodvonnissen uit de provincie beoordelen door het Hooggerechtshof. Die procedure heeft niet gezorgd voor een daling van het aantal executies, omdat de geïntensiveerde strijd tegen drugshandel leidde tot veel veroordelingen van drugsdealers, zegt Zhou Jianzhong, advocaat in de zuidwestelijke stad Chengdu. Hij kreeg de afgelopen paar jaar met ongeveer honderd doodstrafzaken te maken.
“De meeste cliënten die ik verdedig zijn drugssmokkelaars. Ze handelen in nieuwe, niet-traditionele drugs die in China gemaakt worden en gemakkelijk te verspreiden zijn. Het aantal dealers groeit en het aantal doodvonnissen ook.”
Vorige maand executeerde China drie drugsdealers. Enkele tientallen dealers werden veroordeeld tot levenslang of de doodstraf. Die vonnissen gingen vooraf aan de Internationale Dag tegen Drugs van de Verenigde Naties op 26 juni. De regering kondigde een nieuwe ronde in de “volksoorlog tegen drugs” aan in de aanloop naar de Olympische Spelen.

Opleving

Nadat in 1949 de communisten aan de macht kwamen in China, werden drugsverslaving en prostitutie - die gezien werden als kapitalistische ziekten - zo goed als uitgebannen. Drugshandelaars werden geëxecuteerd en verslaafden werden in speciale klinieken geplaatst. Na de markthervormingen in de vroeg jaren tachtig, leefde de drugshandel weer langzaam op.
Er zijn een miljoen drugsgebruikers bekend in China. Yang Fengrui, hoofd drugstoezicht bij het ministerie van Openbare Veiligheid, vermoedt dat er in werkelijkheid ongeveer 2,3 miljoen drugsgebruikers zijn in het land.
Chengdu staat bekend om de strijd tegen drugshandel. De hoofdstad van de provincie Sichuan ligt op een kruispunt van smokkelroutes. De stad speelt een belangrijke rol bij de verspreiding van drugs uit de zogenoemde ‘Gouden Driehoek’ die gevormd wordt door heroïneproducerende landen Thailand, Birma en Laos in het zuiden, en de ‘Gouden Maan’ gevormd door Afghanistan, Pakistan en Iran in het westen.

Nieuwe drugs

In de afgelopen jaren wist China de smokkel van opium uit Birma en Laos in te perken door ruim zestig miljoen euro te investeren in programma’s die boeren een alternatief bieden voor opiumproductie. Dat succes wordt echter overschaduwd door de komst van nieuwe drugs die in China wordt geproduceerd, zoals ‘ice’ (methamfetamine) en ketamine.
Vorig jaar werden nieuwe straffen geïntroduceerd voor handel in ketamine en ice. Het aantal doodvonnissen nam daardoor toe. Advocaat Zhou, die ter dood veroordeelden bijstaat, erkent dat hij weinig zaken wint. “Maar 10 procent.”
De juridische procedure is onzorgvuldig, zegt hij. “Vonnissen worden meestal binnen anderhalve maand uitgesproken. Dat is niet langer dan een zaak over bijvoorbeeld een overval. Advocaten hebben geen tijd of mogelijkheid om een goede verdediging te voeren. Dat is een is een zware last op onze schouders. Het wordt ons aangerekend dat mensen geëxecuteerd worden. Vaak worden we onder druk gezet om ons honorarium terug te betalen.”
China krijgt van mensenrechtenorganisaties regelmatig kritiek op het doodstrafsysteem. Voor meer dan zestig overtredingen, inclusief corruptie en verduistering, kan de doodstraf worden opgelegd. De regering publiceert geen officiële statistieken over het aantal executies. Onafhankelijke Chinese onderzoekers schatten dat jaarlijks meer dan 10.000 mensen geëxecuteerd worden.