Omdat ik een meisje ben…

Het tweede rapport van Plan International over meisjesrechten ‘Because I am a Girl’, dat vandaag in het Europees Parlement in Brussel werd voorgesteld, handelt over meisjes in conflictsituaties. Juist omdat meisjes meisjes zijn, treft oorlog hen harder. Hoewel ze daarom extra aandacht verdienen, zijn ze nog al te vaak onzichtbaar in conflictsituaties, zo luidde de kernboodschap op de bijeenkomst.
Momenteel is Resolutie 1325 van de VN-Veiligheidsraad één van de talrijke instrumenten om vrouwen- en kinderrechten in conflictsituaties te beschermen en te promoten. Het rapport van Plan toont aan de hand van getuigenissen van meisjes aan dat dit nog steeds een dode letter is.
Oorlog wordt nog te vaak gezien als een mannenzaak. Door de nieuwe ontwikkelingen in oorlogvoering, komt geweld echter dichter bij de burger, waardoor het ook steeds vaker vrouwen en meisjes treft. Zo worden meisjes, net als jongens, gerekruteerd door rebellenlegers. Plan vraagt dan ook de term kindsoldaten te vervangen door ‘kinderen getroffen door conflict’. De voorstelling die men zich maakt bij een kindsoldaat, namelijk die van ‘een jongen met geweer’, sluit immers niet aan bij de realiteit.

Seksueel geweld

Desalnietteming ervaren meisjes conflict anders dan jongens. “Het rapport van Plan zoemt in op een fase uit het vrouwenleven, waarin de vrouw nog kwetsbaarder is. Niet alleen gender, maar ook leeftijd dragen dan bij aan haar zwakke positie,” zegt Osnat Lubrani, Directeur van UNIFEM. Nu verkrachting steeds meer als oorlogswapen gehanteerd wordt, worden meisjes en vrouwen vaker geconfronteerd met seksueel geweld. “Vandaag de dag is het in Oost-DRC gevaarlijker een vrouw te zijn dan een soldaat, ” merkt Lubrani dan ook op. Als kindsoldaat worden ze meestal seksslaaf, waardoor ze na de oorlog niet alleen vervreemd zijn van hun gemeenschap, maar vaak ook nog eens moeder zijn geworden.
Het verhaal van meisjes in conflictsituaties is niet beperkt tot seksuele uitbuiting alleen. Velen moeten opeens de verantwoordelijkheid over het ganse huishouden op zich nemen, kunnen niet meer naar school en moeten vroeg huwen. Hierdoor hebben ze geen kindertijd meer en worden hun kansen op een toekomst beperkt.

Werk aan de winkel

“Bij conflictresolutie moet er aandacht zijn voor de specifieke noden van meisjes, zonder hen daardoor de stigmatiseren, ” stelt Sylvie Fouet van UNICEF. “Bij post-conflictresolutie moet bovendien worden uitgegaan van het ‘building back better’-principe: conflicten en rampen moeten worden aangegrepen als een mogelijkheid om de situatie voor meisjes te verbeteren.” Een opmerkelijk voorstel betrof de onvoorwaardelijke demobilisatie van kinderen, of het ontwapenen en reïntegreren van kinderen in hun gemeenschap zonder dat eerst alle ‘grote mensenprocessen’ voltooid zijn. Het lot van de kinderen komt op de eerste plaats. Plan roept Europa op meer fondsen ter beschikking te stellen en de stem van meisjes en vrouwen te vertegenwoordigen op wereldvlak.