“Onbegrijpelijk dat Vlaams-Waals conflict naar Congo overwaait”

De Congolese gemeenschap van Antwerpen organiseert eind juni de tweede editie van ‘Congo in Vlaanderen’. “We willen de Vlamingen en hun medeburgers van Congolese origine dichter bij elkaar brengen”, zeggen de organisatoren. “De Congolezen in Antwerpen en in de rest van Vlaanderen zijn volop aan het integreren. Ze praten steeds vaker Nederlands, werken hier, studeren en doen mee aan allerlei verenigingen.”
De naam van het evenement verwijst naar de ‘Etat flamand’, zoals Belgisch-Congo bekendstond. “Dat was Vlaanderen in Congo zeg maar, en wij willen het omgekeerde doen”, legt Avenir Maseme uit. Op zaterdag 28 juni 2008 kan je op het Antwerpse Sint-Jansplein terecht voor muziek, workshops, dans, animatie en Congolees eten. Maandag 30 juni, de Congolese onafhankelijkheidsdag, is er een debat met als thema: “Wat betekent Congo nog voor Vlaanderen?” waaraan Congolese en Vlaamse deskundigen en politici deelnemen.
Maar het evenement heeft niet de bedoeling de tegenstellingen tussen Vlaanderen en Wallonië in de verf te zetten, benadrukt Maseme. “Onze cultuur is de Vlaamse. Daarom beginnen we met Vlaanderen, maar we hopen in de toekomst ook Congolese gemeenschappen te betrekken in steden over de taalgrens.” Hij merkt hoe de talenkwestie een wig drijft tussen de Congolese gemeenschap in België, wanneer bijvoorbeeld kinderen van Nederlandstalige Congolezen spelen met die van Franstalige Congolezen.
Voorbeeldfunctie
Avenir Maseme noemt de huidige politieke impasse in België een zeer slechte zaak. België is het hart van Europa en heeft bijgevolg een voorbeeldfunctie voor landen als Tsjechië en Ierland. “Congo telt vierhonderd verschillende talen. Toch zijn er geen etnische problemen want iedereen behoort op die manier tot een minderheid.”
Volgens hem volgen de Congolezen de situatie met grote belangstelling. “Wanneer jullie buitenlandminister De Gucht kritiek uit op de Congolese regering, zeggen de Walen iets anders. We begrijpen niet dat Vlamingen en Walen hun geschillen uitvoeren naar Congo. Dat doet denken aan het etnische conflict in Rwanda, dat ook het Congolese grondgebied heeft bereikt.” Sommigen scherpslijpers vergelijken de tegenstellingen tussen Vlamingen en Walen zelfs met de strijd tussen Hutu’s en Tutsi’s, meent hij.
“Misschien kan Congo helpen het communautaire geschil in België oplossen”, zegt Maseme. “Een goeie vriend kan je immers alles vertellen, ook de pijnlijke zaken. Maar Vlamingen en Walen moeten eerst hun fouten toegeven, en vervolgens kijken naar de toekomst. Nu gaat het meestal over het verleden en dat valt moeilijk te herstellen.”
Onverbloemd
Wanneer hij terugblikt op de diplomatieke crisis tussen zijn gastland en moederland, besluit hij dat De Gucht het prima heeft gedaan. “De meeste Congolezen in België zijn het daarmee eens, zo is onlangs gebleken op een ontmoetingsdag van CD&V in Brussel.” De minister heeft “onverbloemd” gezegd wat er fout gaat in Congo, “zonder zich in allerlei bochten te wringen zoals bijvoorbeeld Louis Michel dat doet. In plaats van uit te leggen waarom de regering in Congo geen vooruitgang boekt, is president Kabila boos geworden. Dat toont aan dat hij geen interesse heeft.”
Het klopt dat ook de Amerikanen, Fransen, Britten, Chinezen en Japanners zich inspannen voor Congo. Toch blijft België de basis van alles, vindt Maseme. “Vooral op het vlak van onderwijs en gezondheidszorg kunnen de Belgen een belangrijke rol blijven spelen in Congo. Samen Congo tot ontwikkeling brengen, creëert ook werkgelegenheid in beide landen. Waarom halen de Belgen niet rechtstreeks werkkrachten uit Congo, zoals ze dat met Turken en Marokkanen hebben gedaan in het verleden? Velen zouden niets liever willen.”
Maseme bekent nog dat bepaalde Antwerpse Congolezen de “dikke nek” hebben waar inwoners van de Scheldestad elders om bekendstaan. “Ze voelen zich belangrijker dan andere Congolezen in België”, denkt Maseme. “In Antwerpen wonen maakt ons echter sterk in ogen van anderen. Congolezen van buitenaf zijn snel afgeschrikt omdat ze denken dat het hier wemelt van de racisten. Maar daar merken we niets van.”
Meer informatie op http://www.congoforum.be/ndl/ onder ‘Oproepen&Vacatures’