Onderwijs als opstap naar verdraagzaam Pakistan

Degelijk en toegankelijk onderwijs is één van de belangrijke hefbomen voor de ontwikkeling van mens en samenleving. In een land als Pakistan is de staat van het onderwijs rampzalig te noemen. Het kosteloze staatsonderwijs is ondermaats door een chronisch gebrek aan middelen – amper 2% van het BNP gaat naar onderwijs. De lessen zijn er bevooroordeeld en worden uitsluitend in het Urdu gegeven, de moedertaal van slechts 8% van de bevolking.
Gegoede milieus sturen hun kinderen naar het dure en elitaire Engelstalige privéonderwijs. Het onderricht in de koranscholen (madrassa’s) is weliswaar kosteloos maar het curriculum is doorgaans beperkt en intolerant, zelfs militant. Bovendien komt in een toenemend aantal regio’s van North West Frontier Province (NWFP), de provincie die grenst aan Afghanistan, het onderwijs voor meisjes onder druk te staan door de oprukkende talibanisering.
Toch werken in NWFP tal van organisaties aan vaak kleinschalige onderwijsprojecten voor meisjes en minderbedeelden. Een van die initiatieven zijn de Baacha Khan - scholen van de Baacha Khan Education Foundation (BKEF), die zich specifiek richten tot de kansarme bevolking van NWFP. De BKEF, opgericht in maart 2007, bestaat voornamelijk uit (mensenrechten)activisten met een liberale en Pashtunnationalistische achtergrond.
Om verscheidene redenen neemt hun onderwijsproject een unieke plaats in in de regio. Zo krijgen de leerlingen onderricht in hun moedertaal Pashtu en in het Engels, en is het Urdu louter een studievak. Jongens en meisjes volgen samen les tot de leeftijd van 11 jaar. In tegenstelling tot vele andere lokale initiatieven worden de Baacha Khan-scholen door de Pakistaanse overheid wel officieel erkend. Daarenboven speelt de lokale Pashtungemeenschap een belangrijke mobiliserende rol doordat zij het project grotendeels zelf financiert. Het Open Society Institute van G. Soros is buitenlandse partner in het project.
De Baacha Khan-scholen koppelen kosteloos onderwijs aan een modern, neutraal en kwaliteitsvol leerprogramma. Alle handboeken, in het bijzonder het materiaal voor de lessen godsdienst, worden eerst op hun neutraliteit doorgelicht; zo nodig worden eigen alternatieve leerboeken samengesteld. Vaardigheden zoals kritisch, onafhankelijk denken en verdraagzaamheid krijgen specifieke aandacht. BKEF heeft dit jaar twee basisscholen geopend in Mathra (Peshawar) en Charsadda, 40 km van Peshawar, waar 200 leerlingen les volgen. Volgend schooljaar worden 10 nieuwe lagere scholen geopend in NWFP.
www.bkefoundation.org