'Onderzoek naar aidsvaccin schromelijk ondergefinancierd'

Het ziet er naar uit dat we nog lang zullen mogen wachten op een vaccin tegen aids. Volgens experts wordt er niet genoeg geïnvesteerd in onderzoek naar een middel dat de vreselijke ziekte kan voorkomen, en ook de politieke wil om daar verandering in te brengen, ontbreekt.


Dat er wereldwijd veel te weinig geld naar de strijd tegen aids gaat, is al langer bekend. Nu luiden experts ook de noodklok over de aanwending van het weinige beschikbare geld: de ontwikkeling van een aidsvaccin - de enige echte hoop op een kentering - blijkt zwaar ondergefinancierd. Volgens Dr Seth Berkley, de voorzitter van het Internationaal Aidsvaccin-initiatief (IAVI), gaat minder dan één procent van het wereldwijde gezondheidsresearchbudget naar de ontwikkeling van een afdoend preventief middel tegen de verschrikkelijke ziekte. Het IAVI pleit uitdrukkelijk voor een versnelde ontwikkeling van een vaccin, en eist dat ook arme landen makkelijk over zo’n middel kunnen beschikken.

De pandemie heeft haar piek nog niet bereikt, en toch lijden nu al minstens 42 miljoen volwassenen en kinderen aan hiv/aids. Bijna drievierde van hen leven in zuidelijk Afrika, waar de opties voor behandeling zo goed als nihil zijn. Miljarden euro’s aan preventieprogramma’s ten spijt blijft het virus zich razendsnel verspreiden: meer dan veertienduizend mensen worden elke dag besmet. 95 procent van die nieuwe gevallen doen zich in ontwikkelingslanden voor. Aids is daarmee de belangrijkste doodsoorzaak in Afrika, en de vierde wereldwijd.

Berkley noemt de epidemie de grootste gezondheidscrisis van onze tijd, en ziet een vaccin als de beste mogelijkheid om het virus te stoppen. Geen enkele onderzoeker betwist dat voorlichting rond aids en behandeling van patiënten levensbelangrijk zijn. Ook de fondsen die daarvoor beschikbaar zijn, voldoen niet. Maar de experts wijzen erop dat voor het onderzoek naar vaccins nog veel minder geld voorhanden is: amper twee procent van de 18 miljard euro die jaarlijks aan de strijd tegen aids besteed wordt. Zij pleiten voor meer evenwicht tussen de verschillende inspanningen, die eigenlijk complementair zouden kunnen zijn. Zoeken naar een vaccin is daarbij een langetermijnstrategie, want zelfs met de nodige fondsen kan ten vroegste over tien jaar een vaccin klaar zijn.

Die lange ontwikkelingstijd heeft veel te maken met de complexiteit van het hiv-virus. Hiv bestaat in verschillende geografische varianten, en kan erg snel muteren. Nieuw onderzoek toont bijvoorbeeld aan dat bij herhaalde besmetting twee of meer hiv-varianten in het bloed kunnen samensmelten tot een totaal nieuwe variant. Ook de behoedzame onderzoeksprocedures - de zogenaamde protocollen - vertragen de ontwikkeling. Prototypes van vaccins dienen eerst in het laboratorium en op proefdieren getest, en kunnen pas daarna voor een klinische evaluatie aan patiënten worden toegediend. Deze langdurige, gefaseerde werkwijze kost minstens zes tot negen jaar.

Intussen toont hiv zich steeds vaker resistent tegen de huidige medicijnen. Een grootschalig onderzoek in Nederland wijst uit dat zowat tien procent van de Europese aidspatiënten besmet is met een hiv-variant die tegen minstens één aidsremmer resistent is. Vooral voor patiënten in de ontwikkelingslanden, waar het gamma beschikbare medicijnen veel beperkter is, zijn de gevolgen catastrofaal. In de VS kiest de zieke uit een twintigtal geneesmiddelen en een dozijn mogelijke ‘cocktails’; een Zimbabwaan heeft maar twee of drie alternatieven.

Het aidsprobleem groeit dus elke dag, en de specialisten zijn het erover eens dat een nieuwe internationale strategie noodzakelijk is om snel een vaccin gebruiksklaar te maken. Vorige maand riepen onderzoekers, internationale gezondheidswerkers, privé-bedrijven en aids-activisten in ‘Science’ op tot een multilaterale samenwerking die zich spiegelt aan het Humane Genome Project. De auteurs pleiten voor veel meer geld, en willen de oprichting van tien nieuwe internationale centra die zich enkel met het vaccinonderzoek zouden bezighouden. Op systematische wijze zouden in die centra potentiële vaccins ontwikkeld en geëvalueerd worden, veel meer dan nu het geval is.

Volgens heel wat aids-activisten ontbreekt vooral de politieke wil. Zij wijzen naar het onderzoek naar anthrax-vaccins, dat na 11 september en bijhorende anthrax-fobie vanuit de politiek wel plots een enorme impuls kreeg en op korte termijn met resultaten kwam. Voor rijke landen is de ontwikkeling van een aidsvaccin op dit moment duidelijk niet prioritair: medicijnen en cocktails werken vooralsnog relatief goed, en de ziekte lijkt min of meer onder controle. Wat er in de rest van de wereld gebeurt, lijkt minder van tel. Toch is het vijf voor twaalf: als er tegen 2020 nog steeds geen vaccin of mirakelbehandeling wordt ontwikkeld, zullen minstens zeventig miljoen mensen aan de ziekte sterven.



Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.