“Open source” geneesmiddelen tegen verwaarloosde ziektes

India wil met zijn ‘Open Source Medicijnenontwikkelingsproject’ (OSDD) de logica van open bronnen nu toepassen op de ontwikkeling van medicijnen, door onderzoeksresultaten, -gegevens en -methoden digitaal ter beschikking te stellen aan iedereen die wil bijdragen. In zijn speech voor het Indiase Wetenschapscongres begin dit jaar beschreef eerste minister Manmohan Singh het OSDD als ‘een virtueel platform dat de ontwikkeling van betaalbare en effectieve oplossingen mogelijk moet maken die niet realiseerbaar zijn met een conventionele aanpak’. Hij zet zo de radicale breuk met de traditionele manier van geneesmiddelenontwikkeling in de verf, die wordt gekenmerkt door patenten en geheimhouding.

India stelde al 12 miljoen dollar ter beschikking van het OSDD. Als eerste stap bracht het OSDD het genetische materiaal van de myobacterium tuberculosis, de veroorzaker van tbc, beter in kaart en werd het resultaat ter beschikking gesteld van de wetenschappelijke wereld.

Ook voor de behandeling van andere verwaarloosde ziekten wordt in de richting van open source gekeken. De universiteit van Sydney ontwikkelde op basis van openbronnenonderzoek een nieuw productieproces voor een middel tegen de parasitaire ziekte schistosomiasis en ging van start met een proefproject om een middel tegen malaria te zoeken.

Farmaceutische bedrijven zelf zetten ook schuchtere stappen in het openbronnenonderzoek. Zo publiceerde farmareus GlaxoSmithKline begin 2010 de gegevens van 13.500 chemische stoffen die mogelijk nuttig kunnen zijn tegen malaria. Eerder, in 2008, had ook het Belgische Galapagos, weliswaar tegen een vergoeding van 1,8 miljoen euro, al een deel van zijn databank chemische stoffen vrijgegeven.