Opkomende economieën zoeken nieuwe allianties

Brazilië heeft net een bijeenkomst van de G20, een coalitie van ontwikkelingslanden die afschaffing willen van handelsverstorende landbouwsubsidies, achter de rug. Binnen de context van de G20 is Braziliës belangrijkste doel om de multilaterale besprekingen van de Doha-ronde nieuw leven in te blazen. Die besprekingen liepen in juli vast doordat de Verenigde Staten weigerden hun landbouwsubsidies zodanig aan te passen, dat de ontwikkelingslanden daarmee akkoord konden gaan.

Handel is ook het belangrijkste onderwerp de IBSA-top die woensdag begint, maar de landen spreken ook over andere onderwerpen. Als leiders in hun regio, zijn Brazilië, India en Zuid-Afrika alledrie kandidaat voor een permanente zetel in de VN-Veiligheidsraad, als die uitgebreid wordt.

De Indiase premier Manmohan Singh komt morgen (dinsdag) aan voor een bezoek aan Brazilië, voorafgaand aan de IBSA-top. Zakenmensen uit India en Zuid-Afrika vergaderen vandaag en morgen in Brasilia, met als doel nieuwe handelsovereenkomsten te sluiten. Indiase bedrijven investeren sinds kort veel in Latijns-Amerika.

Op de IBSA-top zullen onderzoeken worden aangekondigd naar een mogelijk vrijhandelsakkoord tussen het Zuid-Amerikaanse handelsblok Mercosur (Argentinië, Brazilie, Paraguay, Uruguay en Venezuela) en India en de Zuidelijk Afrikaanse Douane Unie (SACU), geleid door Zuid-Afrika.

Mercosur en India tekenden vorig jaar een beperkt preferentieel handelsakkoord dat nog geratificeerd moet worden door Argentinië en Brazilië. De handel tussen Brazilië in India vervijfvoudigde sinds 1997 tot bijna 2,34 miljard dollar vorig jaar.

Het groeiende aantal allianties en coalities tussen ontwikkelingslanden draagt niet bij aan een opleving van de Beweging van Niet-gebonden Landen. De NAM, opgericht in 1961 als beweging van landen die zowel van het Westen als van de Sovjet Unie onafhankelijk wilden blijven, vergadert deze week op Cuba. “Sommige landen, zoals Brazilië, China en India, zijn vastbesloten om hun positie in de wereld te verstevigen zonder ideologische confrontaties. Ze willen zowel goede verhoudingen met de VS als met andere machten”, zegt Tullo Vigévani, professor aan de staatsuniversiteit van Sao Paulo.

Na het einde van de Koude Oorlog moest de NAM zijn rol herdefiniëren. Critici vinden organisatie niet meer relevant. Zij vinden dat ontwikkelingslanden in een globaliserende wereld het beste allianties kunnen vormen met krachtige westerse landen, in het bijzonder met de VS.

Bij de G20, die in 2003 werd gevormd, zijn Argentinië, Bolivia, Brazilië, Chili, China, Cuba, Egypte, Guatemala, India, Indonesië, Mexico, Nigeria, Pakistan, Paraguay, the Filipijnen, Zuid-Afrika, Thailand, Tanzania, Uruguay, Venezuela en Zimbabwe aangesloten. (JS)