Opnieuw Braziliaanse milieuactivist met de dood bedreigd

Raimundo Francisco Belmiro dos Santos, een 46-jarige rubbertapper, werd al meermaals bedreigd en vreest nu voor zijn leven en dat van zijn gezin. “Mijn leven is nu zeer moeilijk geworden. Ze willen me dood voor dat bedrag en verzekeren dat ze het voor het eind van dit jaar zullen doen”, zegt hij telefonisch vanuit het reservaat Riozinho do Anfrísio, op zes dagen lopen van de stad Altamira, in de noordelijke deelstaat Pará.
Het openbaar ministerie is een onderzoek gestart.

De meest recente bedreiging dateert van 7 augustus. Een anoniem persoon zei toen aan de telefoon tegen Belmiro dos Santos: “Ze trekken het reservaat binnen om je te doden, als ik jou was, ik zou niet meer terugkeren.”
Het kwam al meermaals tot botsingen tussen grootgrondbezitters, veetelers en houtproducenten enerzijds en de vereniging van het reservaat, waarvan Belmiro dos Santos de leider is, anderzijds. In de regio verzekert men dat huurmoordenaars het nu op Belmiro dos Santos gemunt hebben. Volgens Belmiro dos Santos zelf zwerven ongeveer tien mannen door de zone, mannen die door grootgrondbezitters gestuurd zijn.

Moord op José Cláudio Ribeiro da Silva

In mei werden in dezelfde deelstaat de bekende milieuactivist José Cláudio Ribeiro da Silva en zijn vrouw Maria do Espírito Santo doodgeschoten. Ze stonden bekend om hun acties tegen de illegale houtkap in het Amazonewoud.

Pará is de Braziliaanse deelstaat met het grootste aantal moorden als gevolg van landconflicten. Sinds de jaren tachtig zijn er honderden mensen om die reden gedood, verzekert de katholieke Pastorale Commissie van de Aarde, die het geweld sinds die periode volgt.

Bij de bekendste zaken bevinden zich de moord op de Amerikaanse non Dorothy Stang in 2005 – de 73-jarige Stang had veertig jaar bij de arme bevolking in het centrum van Pará gewerkt – en het bloedbad van Eldorado de Carajás in 1996, toen de politie op een boerenmanifestatie schoot en negentien mensen doodde.

Milieuactivist Marcelo Salazar zegt dat zich in de zone veel mensen anoniem inzetten voor het behoud van het Amazonewoud en dat velen gedood worden zonder dat iemand daar iets over hoort.

Milieuminister Marina Silva

De bedreigingen tegen Belmiro dos Santos begonnen in 2004, kort nadat de nieuwe regering van Luiz Inácio Lula da Silva het “winningsreservaat” Riozinho do Anfrísio in het leven had geroepen, een beschermd gebied van 736.000 hectare in het zuidwesten van Pará waar de bewoners instaan voor een duurzaam gebruik van de natuurlijke hulpbronnen.

De activist en zijn oom werden toen uit voorzorg naar hoofdstad Brasilia gebracht op vraag van toenmalig milieuminister Marina Silva. Silva liet nu via Twitter weten dat ze aan het Speciaal Secretariaat voor Mensenrechten van de regering- Rousseff opnieuw om de bescherming van de activist zou vragen.

“Ik heb altijd in het bos geleefd”, zegt Belmiro dos Santos. “Ze wilden mijn lapje grond kopen, maar ik weigerde. Ik heb geen angst voor wat er met mij zou kunnen gebeuren maar wel voor het leven van mijn familie, mijn kinderen die in het reservaat wonen.”

Rubberwinning

Zijn familie woont al sinds de eerste helft van de vorige eeuw in het gebied. Zijn grootvader kwam er toen wonen, op het hoogtepunt van de rubberwinning. Toen de rubberwinning achteruitging, daalde de bevolking. Vandaag wonen er nog zestig families, samen vijfhonderd mensen. Ze hebben geen toegang tot openbare diensten of sociale voordelen.

De plaatselijke bevolking wordt vaak het slachtoffer van ‘grileiros’, mensen die grondeigendomdocumenten vervalsen en zich op die manier grond toe-eigenen. De praktijk is wijdverspreid in het Amazonegebied. De belangrijkste daders zijn mensen die voor de ontbossing verantwoordelijk zijn.