Orkanen zijn dit jaar nog niet uitgeraasd

Het orkaanseizoen, dat loopt van juni tot november, bracht niet eerder twee orkanen van categorie 5 (de grootste intensiteit) in zo’n korte periode: Dean bereikte eind augustus Mexico en Felix raasde deze week over het noorden van Nicaragua.
De Colorado State University had dit jaar vijf orkanen voorspeld van categorie 3 of hoger op de schaal van Saffir-Simpson, een schaal die loopt van 1 tot 5. Het historisch gemiddelde is 2,4 per jaar. De meteorologen hadden echter niet voorzien dat de orkanen Dean en Felix het land bereikten op het moment dat ze op volle sterkte waren. De wervelstormen behoren daarmee tot de vijf hevigste sinds in 1851 statistieken werden bijgehouden.
Onderzoekers van de Colorado State University zeggen dat er tussen nu en november nog vijf orkanen kunnen ontstaan, waarvan drie waarschijnlijk van categorie 3 of hoger.
William Gray, professor atmosferische wetenschap aan de universiteit, zegt dat het orkaanseizoen dit jaar “actiever is dan normaal.” Maar het zal volgens hem niet zo “hyperactief” worden als de seizoenen in 1995, 2004 en 2005.
In 2005 waren er 28 tropische stormen, waarvan 15 de status ‘orkaan’ kregen. Daartoe behoorden ook de verwoestende orkanen Stan en Katrina. In 2006 waren er slechts vijf orkanen. Niet een daarvan was echt gevaarlijk. Het orkaanseizoen begon dit jaar onverwacht op 9 mei, een maand eerder dan gebruikelijke, toen de subtropische storm Andrea zich vormde boven de Atlantische Oceaan.
Nicaragua liep dit jaar tot nu toe de meeste schade op. De orkaan Felix maakte er veertig dodelijke slachtoffers en bijna tweehonderd mensen raakten vermist. Mexico staat op de tweede plaats, met elf doden, veroorzaakt door de orkanen Henriëtte en Dean. De laatste orkaan zorgde ook voor negen doden op Haïti, twee in de Dominicaanse Republiek, een op St. Lucia en drie op Jamaica.
De Mexicaanse wetenschapper Mario Molina, winnaar van de Nobelprijs voor Scheikunde in 1995, denkt dat de toegenomen intensiteit en frequentie van orkanen te maken heeft met de klimaatverandering. De hogere temperaturen zouden ervoor zorgen dat het oceaanwater warmer wordt, wat kan bijdragen aan het ontstaan van orkanen.
René Lobato en Ricardo Prieto, orkaandeskundigen van het Mexicaanse instituut voor Watertechnologie, zijn het daar niet meer eens. Zij beweren dat stormen en orkanen “al sinds mensenheugenis voorkomen op de planeet.” Dat betekent volgens hen dat ze niet veroorzaakt worden door menselijke activiteiten die zouden bijdragen aan de opwarming van de aarde, maar door thermische en dynamische processen in de atmosfeer, op het continent en in de oceaan. “Deze processen zijn grillig en daardoor kunnen orkanen het ene jaar veel heviger zijn dan het andere. Het is nog niet mogelijk om conclusies te trekken over het effect van de klimaatverandering op orkaanvorming. Daarvoor moet eerst uitgebreider onderzoek worden gedaan.”
De twee Mexicaanse experts betreuren dat experimenten om orkanen kunstmatig te verzwakken, tot nu toe mislukten. De afgelopen veertig jaar probeerden wetenschappers wereldwijd daarvoor methodes te ontwikkelen. “Aangezien die pogingen mislukt zijn, is het zaak om de preventiemaatregelen te verbeteren, inclusief waarschuwingssystemen, evacuaties, verzekeringen tegen verliezen en het beschikbaar stellen van geld voor hulp en wederopbouw in getroffen regio’s”, zeggen Lobato en Prieto.