"Overheid verzwijgt zelfmoordgolf onder Irakveteranen"

De twee organisaties die naar de rechter stapten, Veterans for Common Sense en Veterans United for Truth, vertegenwoordigen samen 1,7 miljoen oudgedienden van de oorlogen in Irak en Afghanistan. Hun advocaat, Gordon Erspamer, hamerde op de eerste dag van het proces op de manier waarop de overheid het zelfmoordprobleem onder veteranen heeft geminimaliseerd. Volgens hem plegen elke week 18 veteranen in de VS zelfmoord.

Erspamer kwam op de proppen met een email die dr. Ira Katz, hoofd van de medische dienst van het Veteranenministerie, had gestuurd naar een woordvoerder. “Shh!”, zo begint de mail waarin Katz de woordvoerder zegt niet te vermelden dat er elke maand een duizendtal zelfmoordpogingen zijn door veteranen die het ministerie medisch begeleidt.

“Misschien is dit iets dat we zelf voorzichtig naar buiten moeten brengen in een persbericht, voor iemand erachter komt”, besluit de email. Katz had kort daarvoor aan de nieuwszender CBS verklaard dat er in 2007 slechts 790 zelfmoordpogingen waren geweest, een fractie van de werkelijke cijfers.

Veteranen wandelen gestuurd

De veteranen eisen dat de rechter het ministerie onder onafhankelijke controle plaatst en dat medische instellingen veteranen die zich aanmelden voor psychologische hulp niet langer kunnen weigeren. Er was heel wat media-aandacht voor Irakveteranen die zelfmoord pleegden nadat ze door het ministerie wandelen waren gestuurd of hun invaliditeitsaanvraag niet werd erkend.

De advocaat van de regering, Richard Lepley, argumenteerde dat de rechter niet bevoegd is om te oordelen over de kwaliteit van de gezondheidszorg of de beoordeling van invaliditeitsclaims. “Deze rechtbank moet niet proberen te oordelen in de plaats van de dokters op het ministerie”, zei Lepley, die de gezondheidszorg voor de veteranen “wereldklasse” noemde.

Volgens het ministerie duurt het gemiddeld zes maanden voor veteranen antwoord krijgen op de vraag om een invaliditeitsuitkering te krijgen. De veteranen zeggen dat ze soms jaren moeten wachten, zeker als er tegen een negatief advies beroep wordt aangetekend.

Een voorbeeld is het geval van Manuel Conklin uit Chunchula in de VS-staat Alabama. Conklin belandde in een rolstoel nadat hij slecht reageerde op een vaccin tegen miltvuur dat hem werd toegediend voor hij met de marine in 2003 naar Irak zou vertrekken. Hij en zijn vrouw Kelly dienden in 2005 een invaliditeitsclaim in en wachten nog altijd op een antwoord.

Kelly Conklin zegt dat ze trots was op haar man bij de marine, maar dat ze haar zoon nu heeft verboden bij het leger te gaan: “Als we ze onze mannen geven, dan geven we ze in één stuk. Als je ze daarna gebroken terugkrijgt, moet de overheid er minstens voor zorgen. Als je denkt dat ik bitter klink, dan is dat ook zo. Ze hebben alles van me weggenomen.”