Pakistan woedend over goedkeuring eremoorden

De dorpsraad, bijeen in Nehag Dara in het district Upper Dir, keurde onlangs niet alleen de eeuwenoude traditie van het doden van vrouwen die de familie ‘te schande’ hebben gemaakt goed, maar vond ook dat de verantwoordelijken voor zo’n moord vrijuit moeten gaan. De federale regering heeft de overheid van de Noordwestelijke Grensprovincie gevraagd een onderzoek in te stellen naar de uitspraken van de jirga.

Eremoorden zijn een voor-islamitische praktijk die diep geworteld is in tribale samenlevingen in de Noordwestelijke Grensprovincie, waar Upper Dir ligt, en in die van de provincies Balochistan, Sindh en Punjab. In deze streng patriarchale gemeenschappen worden vrouwen en meisjes vermoord op grond van de minste verdenking van indiscreet gedrag op gebied van seksualiteit of overspel.

“Deze praktijk is zo diep geworteld, dat voorlichtingscampagnes geen enkel effect hebben”, zegt Yasmin Begum van Shirkat Gah, een vrouwencentrum. Volgens de onafhankelijke Mensenrechtencommissie van Pakistan (HRCP), werden 1.339 gevallen van eremoorden geregistreerd tussen 1998 en 2002. In 659 gevallen ging het om getrouwde vrouwen, in de overige gevallen om ongetrouwde. Van de meeste moorden wordt echter nooit melding gemaakt.

De moordenaars zijn vaak broers, echtgenoten, vaders, zonen en andere familieleden, zegt HRCP. Er werden slechts 202 moordenaars gearresteerd, de rest ging vrijuit. Onder de huidige Pakistaanse wetgeving zijn daders echter moeilijk te vervolgen. Activisten dringen dan ook aan op hervorming van de wetgeving. Een plan om de seculiere wet te versterken in de aanpak van eremoorden, werd vorig jaar echter in het parlement verworpen als “on-islamitisch”.

De huidige wetgeving werkt in het voordeel van de daders. Zo hebben directe verwanten van de dader bijvoorbeeld “vergevingsrecht”. Aangezien de meeste eremoorden gepleegd worden in familiekring, maken familieleden vaak gebruikt van hun vergevingsrecht ten opzichte van de dader, waardoor de zaak geschikt kan worden.

Een maand geleden herriep het Hooggerechtshof in Peshawar de doodstraf van Gul Zaman, die zijn vrouw en drie kinderen vermoordde omdat ze zonder zijn toestemming het huis hadden verlaten. Een lokale rechtbank had Zaman op 31 januari vorig jaar veroordeeld, maar het hooggerechtshof sprak hem vrij nadat zijn drie zonen en een dochter hem zijn daad vergaven.

Naeema Kishwar, raadslid voor Jamiat Ulemai Islam (een religieuze partij) in de Noordwestelijke Grensprovincie, is duidelijk in haar oordeel. “Het is on-islamitisch om een man of een vrouw te vermoorden om een erekwestie”, zegt ze. “We moeten de strijd aangaan met deze walgelijke traditie.”

Eremoorden kunnen pas goed bestreden worden als de overheid zich daarvoor inzet, en die heeft het tot nu laten afweten, concludeert Zahira Khattak, vice-voorzitter van de Awami Nationale Partij. (JS/PD)