Pakistanen mogen weer Indiase films zien

‘Welcome’, een traditioneel liefdesdrama van Firoz Nadiadwala met spectaculaire dansscènes en veel meezingers, kwam in december in India in omloop en deed daar alle zalen vollopen. Dat succes wordt nu herhaald in Pakistan. Sinds de film er op 8 februari in roulatie kwam, heeft hij de bioscoopuitbaters al 70 miljoen roepie (1,12 miljoen euro) opgeleverd.

“Dat is fantastisch nieuws”, reageert Hoori Noorani, een Pakistaanse uitgever en filmfan. “Dit kan een einde maken aan de massale sluiting van cinemazalen”. De Pakistaanse filmcriticus Aijaz Gul schat dat Pakistan nog amper tweehonderd bioscoopzalen heeft, tegenover zevenhonderd in 1977.

Het verbod om films uit India te vertonen heeft daar veel mee te maken. De superproducties uit Bollywood boeien een massapubliek in heel Zuid-Azië en grote delen van de Arabische wereld. Maar in Pakistan mochten de films sinds 1965 niet meer worden vertoond. Na twee grensoorlogen was India de grote vijand, en bovendien wilde de Pakistaanse regering de eigen filmindustrie beschermen.

Uitzonderingen

Het verbod was wel niet absoluut. In 1980 maakte de toenmalige militaire machthebber Zia ul Haq een uitzondering voor twee films, ‘Kashish’ en ‘Noorjehan’. In 2006 zette de huidige president Pervez Musharraf het licht op groen voor ‘Taj Mahal’ en ‘Mughal-e-Azam’, en vorig jaar werden zelfs vier films toegelaten. Met de vertoning van Welcome is het verbod nu helemaal verleden tijd.

De bioscoopuitbaters en het publiek zijn enthousiast. Via illegaal ingevoerde videocassettes en dvd’s is het Pakistaanse publiek vertrouwd gebleven met de Indiase helden van het witte doek. De films worden zelfs via de kabel verspreid door aanbieders die het niet zo nauw nemen met de wet.

Sommige acteurs en producenten in Pakistan blijven pleiten voor een beperking van het aantal Bollywoodfilms dat in Pakistan kan worden vertoond. Ze vrezen dat Lollywood – een samentrekking van Lahore en Hollywood – de concurrentie niet aankan. Fundamentalistische Pakistanen zijn helemaal tegen de import van de “zedenloze” films uit het buurland. Extremisten schrikken zelfs niet terug voor aanslagen op filmzalen.    

In sommige delen van Pakistan dreigt de opheffing van het verbod daardoor uiteindelijk toch niet zo’n goede zaak te worden voor de bioscoop. “In de huidige omstandigheden is een dvd kopen misschien verstandiger als je niet wil wilt dat je filmavondje eindigt met een knal”, zegt Faisal Qureshi, de uitgever van een tv- en filmtijdschrift. Piraatversies van de nieuwste Indiase films kosten in Pakistan amper 150 roepie (2,4 euro).

Intussen lijken Pakistaanse films ook aarzelend hun weg te vinden naar India. De Pakistaanse succesfilm ‘Khuda Ke Liye’ met de Indiase acteur Naseeruddin Shah komt op 28 maart uit in India, acht maanden na de release in Pakistan.